  | Z życia klubu
STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH w UKS Jasieniak Gdańsk | | (2024-04-27) |
STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH
w UKS Jasieniak Gdańsk
Podstawy prawne:
1. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (Dz.U.
z 2021 r. poz. 1249 oraz z 2023 r. poz. 289 oraz 535)
2. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury ?Niebie-skie Karty? oraz wzorów formularzy ?Niebieska Karta? (Dz. U. poz. 1870)
3. Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy ? Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz nie-których innych ustaw (Dz. U. 1606)
4. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. ? Karta Nauczyciela (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 984 ze zm.)
5. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. ? Prawo oświatowe (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 900)
6. Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1781)
7. Konwencja o prawach dziecka (Dz. U. 1991 r. nr 120 poz. 526)
8. Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych (Dz. U. 2012 poz. 1169)
Obowiązują od dnia 15.04.2024 r.
Spis treści
Rozdział 1
Informacje ogólne
1. Wprowadzenie
2. Słowniczek pojęć
Rozdział 2
Standardy ochrony małoletnich
Rozdział 3
Zasady ochrony dzieci/małoletnich przed krzywdzeniem obowiązujące UKS ?Jasieniak?
1. Zasady ochrony dzieci/małoletnich przed krzywdzeniem obowiązujące w UKS Jasieniak
2. Zasady zatrudniania oraz dopuszczania do kontaktu innych osób z dziećmi/małoletnimi w UKS Jasieniak
3. Zasady bezpieczeństwa zawodników, zawodniczek, dzieci na obozach i trenerów, wychowawców.
4. Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internetu oraz ochrony uczniów/dzieci przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami z sieci.
5. Zasady ochrony wizerunku małoletniego
6. Zasady ochrony danych osobowych małoletnich/dzieci
Rozdział 4
Zasady i procedury podejmowania interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletniego
1. Zasady i procedury podejmowania w sytuacji podejrzenia stosowania lub stosowania przemocy domowej.
2. Zasady i procedury postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia cyfrowego
2.1. Podejrzenie lub zastnienie ?cyberprzemocy?
2.2. Dostęp do treści szkodliwych, niepożądanych i nielegalnych
2.3. Naruszenie prywatności dotyczących nieodpowiedniego lub niezgodnego z prawem wykorzystania danych osobowych lub wizerunku małoletniego
2.4. Nawiązanie przez małoletnich niebezpiecznych kontaktów w Internecie ? uwodzenie, pedofilia
2.5. Seksing, prowokacyjne zachowania i aktywność seksualna w celu osiągnięcia dochodu przez małoletniego
2.6. Łamanie prawa autorskiego
2.7. Bezkrytyczna wiara w treści zamieszczane w Internecie, nieumiejętność odróżniania treści prawdziwych od nieprawdziwych, szkodliwość reklam
Rozdział 5.
Organizacja procesu ochrony małoletnich w UKS Jasieniak.
1. Podział obowiązków w zakresie wdrażania ?Standardów ochrony małoletnich?
2. Zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie kadry klubu do stosowania ?Standardów ochrony małoletnich? oraz dokumentowanie tej czynności
3. Osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń podejrzenia lub krzywdzenia
4. Dokumentowanie zdarzeń podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletnich
i archiwizowanie wytworzonej dokumentacji
5. Zasady ustalania planu wsparcia małoletniemu po ujawnieniu krzywdzenia
6. Udostępnianie ?Standardów ochrony małoletnich?
7. Zasady przeglądu i aktualizowania dokumentu ?Standardy ochrony małoletnich?
Rozdział 1
Informacje ogólne
1. WPROWADZENIE
Nowelizacja Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz.U. poz. 1606) określiła warunki skutecznej ochrony małoletnich przed różnymi formami przemocy. Wprowadzone zmiany wskazują na potrzebę opracowania jasnych i spójnych standardów postępowania
w sytuacjach podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletnich.
?Standardy ochrony małoletnich? są jednym z elementów systemowego rozwiązania ochrony małoletnich przed krzywdzeniem i stanowią formę zabezpieczenia ich praw.
Należy je traktować jako jedno z narzędzi wzmacniających i ułatwiających skuteczniejszą ochronę uczniów /wychowanków przed krzywdzeniem.
W konstruowaniu ?Standardów ochrony małoletnich? przyjęto następujące założenia:
? w UKS Jasieniak nie są zatrudniane osoby mogące zagrażać bezpieczeństwu małoletnich,
? wszyscy pracownicy potrafią zdiagnozować symptomy krzywdzenia małoletniego oraz podejmować interwencje w przypadku podejrzenia, że małoletni jest ofiarą przemocy w klubie na obozie lub przemocy domowej,
? podejmowane w klubie/placówce postępowania nie mogą naruszać praw dziecka, praw człowieka, praw ucznia określonych w statucie szkołyoraz bezpieczeństwa danych osobowych,
? małoletni wiedzą, jak unikać zagrożeń w kontaktach z dorosłymi i rówieśnikami,
? małoletni wiedzą, do kogo zwracać się o pomoc w sytuacjach dla nich trudnych i czynią to mając świadomość skuteczności podejmowanych w szkole działań,
? rodzice poszerzają wiedzę i umiejętności o metodach wychowania dziecka bez stosowania przemocy oraz potrafią je uczyć zasad bezpieczeństwa.
Ponadto przyjęto, że:
? prowadzone w klubie postępowanie na wypadek krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia małoletnich jest zorganizowane w sposób zapewniający im skuteczną ochronę,
? działania podejmowane w ramach ochrony małoletnich przed krzywdzeniem są dokumentowane oraz monitorowane i poddawane okresowej weryfikacji przy udziale wszystkich zainteresowanych podmiotów.
Uwzgledniając powyższe założenia, niniejszy dokument określa zatem standardy ochrony małoletnich, stanowiące zbiór zasad i procedur postępowania w sytuacjach zagrożenia ich bezpieczeństwa. Jego najważniejszym celem jest ochrona małoletnich przed różnymi formami przemocy oraz budowanie bezpiecznego i przyjaznego środowiska w szkole.
2. SŁOWNICZEK POJĘĆ
Ilekroć w dokumencie ?Standardy ochrony małoletnich? jest mowa o:
1) małoletnim (dziecku, zawodniku) ? należy przez to rozumieć każdą osobę do ukoń-czenia 18 roku życia;
2) kadry? należy przez ro rozumieć każdego pracownika UKS Jasieniak bez względu na formę zatrudnienia, w tym: wolontariuszy lub inne osoby, które z racji pełnionej funkcji lub zadań mają (nawet potencjalny) kontakt z małoletnimi/dziećmi;
3) prezesie ? należy przez to rozumieć Prezesa UKS Jasieniak
4) rodzicu ? należy przez to rozumieć przedstawiciela ustawowego dziecka/małoletniego pozostającego pod ich władzą rodzicielską. Jeżeli dziecko pozostaje pod władzą rodzi-cielską obojga rodziców, każde z nich może działać samodzielnie jako przedstawiciel ustawowy dziecka;
5) opiekunie prawnym dziecka/małoletniego ? należy przez to rozumieć osobę, która ma za zadanie zastąpić dziecku rodziców, a także wypełnić wszystkie ciążące na nich obowiązki. Jest przedstawicielem ustawowym małoletniego, dlatego może dokonywać czynności prawnych w imieniu dziecka i ma za zadanie chronić jego interesy prawne, osobiste oraz finansowe;
6) ?osobie najbliższej dziecku/wychowankowi? ? należy przez to rozumieć osobę wstępną: matkę, ojca, babcię, dziadka; rodzeństwo: siostrę, brata, w tym rodzeństwo przyrodnie, a także inne osoby pozostające we wspólnym gospodarstwie, a w przypadku jej braku ? osobę pełnoletnią wskazaną przez dziecko/małoletniego;
7) przemocy fizycznej ? należy przez to rozumieć każde intencjonalne działanie sprawcy, mające na celu przekroczenie granicy ciała dziecka/małoletniego, np. bicie, popychanie, szarpanie, itp.;
8) przemocy seksualnej ? należy przez to rozumieć zaangażowanie dziecka/małoletniego
w aktywność seksualną, której nie jest on lub ona w stanie w pełni zrozumieć i udzielić na nią świadomej zgody, naruszającą prawo i obyczaje danego społeczeństwa;
9) przemocy psychicznej ? należy przez to rozumieć powtarzający się wzorzec zachowań opiekuna lub skrajnie drastyczne wydarzenie (lub wydarzenia), które powodują u dziecka poczucie, że jest nic niewarte, złe, niekochane, niechciane, zagrożone i że jego osoba ma jakąkolwiek wartość jedynie wtedy, gdy zaspokaja potrzeby innych;
10) zaniechanie ? należy przez to rozumieć chroniczne lub incydentalne niezaspokajanie podstawowych potrzeb fizycznych i psychicznych przez osoby zobowiązane do opieki, troski i ochrony zdrowia i/lub nierespektowanie podstawowych praw, powodujące zabu-rzenia jego zdrowia i/lub trudności w rozwoju;
11) przemocy domowej ? należy przez to rozumieć jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodzi-ny, a także innych osób wspólnie zamieszkujących lub gospodarujących, w szczególno-ści narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą;
12) osobie stosującej przemoc domową ? należy przez to rozumieć pełnoletniego, który dopuszcza się przemocy domowej;
13) świadku przemocy domowej ? należy przez to rozumieć osobę, która posiada wiedzę na temat stosowania przemocy domowej lub widziała akt przemocy domowej.
Rozdział 2
1. STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH
W UKS ?Jasieniak?.
Standard I.
Zawodnicy, zawodniczki, rodzice i osoby zatrudnione w UKS Jasieniak znają ?Standardy ochrony małoletnich?. Dokument jest dostępny i upowszechniany.
Wskaźniki realizacji standardu:
1. Dokument ?Standardy ochrony małoletnich? został opracowany, zgodnie
z Ustawą z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy ? Kodeks rodzinny
i opiekuńczy (Dz.U. poz. 1606).
2. Zapoznano z nim personelklubu, rodziców/opiekunów prawnych uczniów /wychowanków oraz uczniów/wychowanków.
3. Dokument wprowadzono do stosowania w klubie.
4. Dokument udostępniono na stronie internetowej klubu www.uksjasieniak.org
5. Dokument został udostępniony w dwóch wersjach: wersji zupełnej oraz skróconej przeznaczonej dla małoletnich i zawierającej informacje dla nich istotne.
6. Informacje o treści dokumentu upowszechniane są wśród rodziców na zebraniach z rodzicami, konsultacjach indywidualnych.
7. Informacje istotne dla małoletnich zawarte w dokumencie upowszechniane są
przed wybranymi treningami.
8. Publikacja dokumentu spełnia wymogi Ustawy o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami.
Standard II.
Personel współtworzy i gwarantuje bezpieczne i przyjazne środowisko
w klubie.
Wskaźniki realizacji standardu:
1. W klubie zatrudnia się personel po wcześniejszej weryfikacji w Krajowym Rejestrze Karnym, Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym,
a w przypadku stanowisk pedagogicznych dodatkowo w Centralnym Rejestrze Orzeczeń Dyscyplinarnych. W przypadku zatrudnienia obcokrajowców personel weryfikuje osobę w rejestrach karalności państw trzecich w zakresie określonych przestępstw (lub odpowiadających im czynów zabronionych w przepisach prawa obcego) lub w przypadkach prawem wskazanych poprzez oświadczenia o nieka-ralności.
2. Prezes Klubu określa organizację, stosowanie i dokumentowanie działań podejmowanych w ramach procedur określonych w dokumencie ?Standardy ochrony małoletnich?.
3. Kadra Klubu jest świadoma swoich praw oraz odpowiedzialności prawnej ciążącej na nich za nieprzestrzeganie standardów ochrony małoletnich.
4. W Klubie prowadzona jest systematyczna edukacja wszystkich pracowników z zakresu ochrony dzieci/uczniow przed krzywdzeniem,
a w szczególności:
a) rozpoznawania symptomów krzywdzenia zawodników /wychowanków,
b) procedur interwencji w przypadku krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia, a także posiadania informacji o krzywdzeniu zawodnika/ wychowanka,
c) dokumentowania podejmowanych działań związanych z ochroną małoletnich,
d) znajomości praw dziecka, praw człowieka i praw ucznia oraz zasad bezpiecznego przetwarzania udostępnionych danych osobowych,
e) odpowiedzialności prawnej za zdrowie i życie powierzonych opiece małoletnich,
f) procedury ?Niebieskie Karty?,
g) bezpieczeństwa relacji całej kadry z / wychowankami, (w tym uwzględniającą wiedzę o zachowaniach pożądanych i niedozwolonych
w kontaktach z uczniem/wychowankiem).
5. W klubie prowadzi się systematyczną diagnozę czynników ryzyka
i czynnikow chroniących poczucia bezpieczeństwa zawodników /wychowanków,
a w szczególności w obszarach:
a) realcji między trenerami, wychowawcami i zawodnikami, zawodniczkami
b) relacji między dziećmi,
c) poczucia bezpieczeństwa psychofizycznego, z uwzględnieniem zagrożeń środowiskowych,
d) środowiska kształcenia (bezpieczeństwo emocjonalne na treningach, zawodach, obozach, poszanowanie odmienności, równość i sprawiedliwość w przestrzeganiu zasad i regulaminów klubowych obozowych, podmiotowe traktowanie uczniow).
Standard III.
Klub UKS Jasieniak zapewnia zawodnikom /uczestnikom obozów sportowych równe traktowanie oraz przestrzeganie ich praw.
Wskaźniki realizacji standardu:
1. Klub oferuje podopiecznym edukację w zakresie praw dziecka, człowieka oraz ochrony przed zagrożeniami przemocą i wykorzystywaniem.
W każdej klasie/grupie odbywają się:
? zajęcia na temat praw dziecka/praw człowieka/praw i obowiązków zawodnika,
? zajęcia na temat ochrony przed przemocą oraz wykorzystywaniem,
? zajęcia z zakresu profilaktyki przemocy rówieśniczej,
? zajęcia na temat zagrożeń bezpieczeństwa dzieci w internecie.
2. Zawodnicy, dzieci zostali poinformowani, do kogo mają się zgłosić po pomoc i radę w przypadku krzywdzenia lub wykorzystywania.
3. W Klubie dostępne są dla zawodników materiały edukacyjne
w zakresie: praw dziecka oraz ochrony przed zagrożeniami przemocą
i wykorzystywaniem seksualnym oraz zasad bezpieczeństwa w Internecie (broszury, ulotki, książki).
4. W klubie wyeksponowane są informacje dla uczniów na temat możliwości uzyskania pomocy w trudnej sytuacji, w tym numery bezpłatnych telefonów zaufania dla dzieci i młodzieży.
Standard IV.
Organizacja postępowania na wypadek krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia małoletnich zapewnia skuteczną ochronę dzieciom.
Wskaźniki realizacji standardu:
1. Precyzyjnie określono procedury interwencji kadry w sytuacjach krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia małoletniego, tj.
a) przemocy rówieśniczej,
b) przemocy domowej,
c) niedozwolonych zachowań kadry wobec małoletnich,
d) cyberprzemocy.
2. Postępowanie na wypadek krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia ucznia nie może naruszać jego godności, wolności, prawa do prywatności oraz nie może powodować szkody na jego zdrowiu psychicznym lub fizycznym.
3. W klubie ustalone są zasady wsparcia małoletniego po ujawnieniu doznanej przez przez niego krzywdy.
4. W klubie wskazano osoby odpowiedzialne za składanie zawiadomień
o popełnieniu przestępstwa na szkodę małoletniego, zawiadamianie sądu opiekuńczego oraz osobę odpowiedzialną za wszczynanie procedury ?Niebieskie Karty?.
5. W Klubie wskazano osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń
o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenia mu wsparcia.
6. Podmioty postępowania uprawnione do przetwarzania danych osobowych uczestników postępowania w sprawach krzywdzenia małoletnich przestrzegają Poltykę Bezpieczeństwa Przetwarzania Danych Osobowych, obowiązującą w szkole (RODO).
Standard V.
W klubie wzmacniane jest poczucie bezpieczeństwa zawodników, zawodniczek, dzieci w obszarze relacji społecznych oraz ochrony przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami z sieci.
Wskaźniki realizacji standardu:
1. W klubie opracowano zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnimi a kadrą.
2. W klubie określono wymogi dotyczące bezpiecznych relacji między małoletnimi a w szczególności zachowania niedozwolone.
3. W klubie opracowano zasady korzystania z urządzeń elektronicznych
z dostępem do sieci internetowej oraz procedury ochrony maloletnich przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w sieci internet oraz utrwalonymi w innej formie.
4. W Klubie opracowano i wdrożono procedury ochrony małoletnich przed krzywdzeniem w sytuacjach:
a) przemocy fizycznej
b) przemocy psychicznej,
c) przemocy domowej,
d) przemocy seksualnej,
e) cyberprzemocy.
5. W Klubie opracowano i wdrożono procedurę ?Niebieskie Karty?.
6. Kadra klubu realizują plan wsparcia dzieci po ujawnieniu doznanej przez niego krzywdy.
Standard VI.
Działania podejmowane w ramach ochrony małoletnich przed krzywdzeniem są dokumentowane.
Wskaźniki realizacji standardu:
1. W klubie prowadzony jest rejestr spraw zgłaszanych
i rozpatrywanych w związku z podejrzeniem lub krzywdzeniem małoletnich.
2. Osoby upoważnione do przyjmowania zgłoszeń związanych z krzywdzeniem dzieci zawodników, zawodniczek składają oświadczenie o zachowaniu poufności
i zobowiązanie są do zachowania bezpieczeństwa uzyskanych danych osobowych.
3. W procedurze ?Niebieskie Karty? stosowane są wzory Kart ?A? i ?B? oraz kwestionariusze rozpoznania przemocy domowej.
4. Obieg dokumentów w sprawach związanych z krzywdzeniem małoletnich określa Instrukcja Kancelaryjna.
5. Zasady przechowywania ujawnionych incydentów lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru maloletniemu są zgodne z Instrukcją Archiwizacyjną.
6. Dokonuje się szacowania ryzyka naruszeń bezpieczeństwa danych osobowych oraz zasadności przyjętych technicznych i organizacyjnych środków ochrony.
7. Dla czynności przetwarzania danych osobowych szczególnej kategorii przetwarzania opracowano Karty rejestrów czynności przetwarzania.
Standard VII.
Klub monitoruje i okresowo weryfikuje zgodność prowadzonych działań z przyjętymi zasadami i procedurami ochrony dzieci.
Wskaźniki realizacji standardu:
1. Przyjęte zasady i realizowane procedury ochrony dzieci są weryfikowane ? przynajmniej raz na dwa lata.
2. W ramach kontroli zasad i praktyk ochrony małoletnich klub pozyskuje opinie uczniów oraz ich rodziców lub opiekunów prawnych.
3. Do weryfikacji klubowej dokumentacji wykorzystywane są wnioski z kontroli ?Standardów ochrony małoletnich? przez uprawnione do kontroli podmioty zewnętrzne.
4. Zasady monitoringu oraz termin, zakres i sposób kontroli określa Prezes klubu
Rozdział 3
Zasady ochrony dzieci przed krzywdzeniem obowiązujące
w UKS Jasieniak Gdańsk
Zasady zatrudniania w UKS Jasieniak Gdańsk
oraz dopuszczania innych osób do opieki nad małoletnim i/dziećmi
1. Prezes klubu przed nawiązaniem stosunku pracy uzyskuje informacje:
1) w przypadku każdego pracownika, wolontariusza z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie przestępstw określonych w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207 Kodeksu karnego oraz w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciw-działaniu narkomanii (Dz. U. Z 2023 r. poz. 172 oraz z 2022 r. poz. 2600), lub za odpowiadające tym przestępstwom czyny zabronione określone
w przepisach prawa obcego;
2) W przypadku zatrudnienia osoby na stanowisku pedagogicznym, w tym prakty-kantów i wolontariuszy dopuszczonych do pracy z zawodnikami/ wychowankami zaświadczenie o niekaralności, w przypadku nauczycieli czynnie pracujących oświadczenie o niekaralności.
3) W przypadku zatrudnienia każdej osoby w klubie lub na obozie dopuszczeniem wolontariuszy lub praktykantów do kontaktu z dziećmi i opieki, z Rejestru Spraw-ców Przestępstw na Tle Seksualnym z dostępem ograniczonym.
2. Trenerzy, wychowawcy zatrudnieni na stanowiskach pedagogicznych składają przed nawiązaniem stosunku pracy pisemne potwierdzenie spełniania warunku:
1) Posiadania pełnej zdolności do czynności prawnych i korzystania z praw pu-blicznych;
2) Że nie toczy się przeciwko kandydatowi postępowanie karne w sprawie
o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub postępowanie dyscyplinarne.
3. W przypadku zatrudniania kandydata do pracy lub dopuszczenia do kontaktu
z dziećmi osoby posiadającej obywatelstwo innego państwa jest on zobowiązany do złożenia przed zatrudnieniem lub dopuszczeniem do kontaktu z dziećmi informacji z rejestru karnego państwa, którego jest obywatelem, uzyskiwanej do celów działalności zawodowej lub wolontariacie związanej z kontaktami z dziećmi.
4. W przypadku, gdy prawo państwa, którego obywatelem jest osoba, o której mowa
w pkt 4 nie przewiduje wydawania informacji do celów działalności zawodowej lub wo-lontariacie związanej z kontaktami z dziećmi, osoba ta przedkłada informację z reje-stru karnego tego państwa.
5. W przypadku, gdy prawo państwa, z którego ma być przedłożona informacja, o której mowa w ust. 4?5, nie przewiduje jej sporządzenia lub w danym państwie nie prowadzi się rejestru karnego, osoba, o której mowa w pkt 5, składa pracodawcy oświadczenie o tym fakcie wraz z oświadczeniem, że nie była prawomocnie skazana w tym pań-stwie za czyny zabronione odpowiadające przestępstwom określonym w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207 Kodeksu karnego oraz w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii oraz, że nie wydano wobec niej innego orzeczenia, w którym stwierdzono, iż dopuściła się takich czynów zabronionych, oraz Że nie ma obowiązku wynikającego z orzeczenia sądu, innego uprawnionego organu lub ustawy stosowania się do zakazu zajmowania wszelkich lub określonych stano-wisk, wykonywania wszelkich lub określonych zawodów albo działalności, związanych z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psycho-logicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zaintere-sowań przez małoletnich, lub z opieką nad nimi.
6. Oświadczenia, o których mowa w pkt 6, składane są pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Składający oświadczenie jest obowiąza-ny do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: ?Jestem świadomy odpowiedzial-ności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia?. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.
7. Informacje, o których mowa w pkt 4 ? 8, pracodawca utrwala w formie wydruku i za-łącza do akt osobowych pracownika albo dokumentacji dotyczącej osoby dopuszczo-nej do działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, świadcze-niem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realiza-cją innych zainteresowań przez małoletnich, lub z opieką nad nimi.
8. Informacje oraz oświadczenia, o których mowa w pkt 5 - 8, pracodawca załącza do akt osobowych pracownika albo dokumentacji dotyczącej osoby dopuszczonej do takiej działalności.
9. Zatrudniani pracownicy, praktykanci i wolontariusze przed rozpoczęciem pracy lub dopuszczeniem do kontaktu z dziećmi/uczniami są zobowiązani do zapoznania się z:
1) Wymaganiami pracy,
2) Standardami ochrony małoletnich obowiązującymi w klubie,
3) Regulaminami i instrukcjami bhp i p/póz,
4) Kodeksem etyki,
5) Polityką bezpieczeństwa przetwarzania danych osobowych.
1. Zasady bezpiecznych relacji zawodników, zawodniczek, dzieci i kadry w UKS Jasieniak Gdańsk.
1.1. Zasady ogólne:
Kadra dba o bezpieczeństwo dzieci podczas pobytu na treningach turniejach, obozach.
Kadra wspiera dzieci w pokonywaniu trudności. Pomoc dzieciom uwzględnia: umiejętności rozwojowe dzieci.
Kadra podejmuje działania wychowawcze mające na celu kształtowanie prawidłowych po-staw.
Zasady bezpiecznych relacji kadry z dziećmi obowiązują wszystkich pracowników, staży-stów i wolontariuszy. Znajomość i zaakceptowanie zasad są potwierdzone podpisaniem oświadczenia.
1.2. Zasady komunikacji z dzieckiem /zawodnikiem, zawodniczką
Komunikacja budująca dobre relacje z dzieckiem
Personel:
1. Z szacunkiem odnosi się do dzieci.
2. Słucha uważnie dzieci, udziela im odpowiedzi adekwatnych do wieku i danej sytuacji.
3. Komunikuje się z dziećmi w sposób konstruktywny, zapewniający poczucie bezpie-czeństwa, oparty na wzajemnym zaufaniu.
Komunikacja z dzieckiem służąca rozwiązywaniu konfliktów
I utrzymywaniu świadomej dyscypliny
Kadra:
1. W sytuacji konfliktowej stosuje zasady konstruktywnej komunikacji dającej dziecku poczucie bezpieczeństwa emocjonalnego i psychospołecznego.
2. Uczestniczy w rozwiązywaniu konfliktów, stosując odpowiednie metody w zależności od okoliczności.
3. Rozwiązuje pojawiające się problemy z dyscypliną bezpośrednio po naruszeniu zasad przez dzieci.
4. Metody dyscyplinowania dzieci dobiera adekwatnie do ich wieku i sytuacji.
Zakaz stosowania przemocy wobec dziecka w jakiejkolwiek formie, w tym nawiązywa-nia relacji o charakterze seksualnym
1. Kontakty kadry z dziećmi są zgodne z obowiązującym prawem.
2. Kadra nie stosuje żadnej formy przemocy fizycznej i psychicznej wobec dziecka.
3. Kadra nie stosuje naruszających godność dziecka wypowiedzi o podtekście seksual-nym.
4. kadra nie narusza nietykalności osobistej dziecka.
5. Kadra zachowuje szczególną ostrożność wobec dzieci, które doświadczyły nadużycia i krzywdzenia, w tym seksualnego, fizycznego bądź zaniedbania.
6. Przy każdej rozmowie o charakterze indywidualnym, na życzenie dziecka zapewnia obecność innej osoby dorosłej lub na życzenie dziecka innego dziecka.
7. W sytuacjach związanych z narażeniem zdrowia/życia oraz wymagających udziele-nia dziecku pomocy w czynności higienicznych, unika innego niż niezbędny kontaktu fizycznego. Dopuszcza się również możliwość kontaktu fizycznego podczas odizolo-wania dziecka agresywnego w celu zapewnienia bezpieczeństwa jemu oraz innym dzieciom.
Zasady nawiązywania kontaktu z dzieckiem, zawodnikiem, zawodniczką w godzinach pracy, za pomocą kanałów służbowych oraz w celach edukacyjnych lub wychowaw-czych
1. Kontaktując się z dzieckiem kadra traktuje go podmiotowo.
2. Kontakt z dzieckiem powinien być jawny, odbywać się wyłącznie w godzinach pracy i dotyczyć celów mieszczących się w zakresie obowiązków kadry.
3. W sytuacjach nadzwyczajnych właściwą formą komunikacji z dzieckiem poza godzi-nami pracy są kanały służbowe (e-mail, telefon służbowy).
4. Utrzymywanie relacji towarzyskich lub rodzinnych (jeśli dzieci i rodzice/opiekunowie dzieci /uczniów są osobami bliskimi dla członka kady) wymaga zachowania poufności wszystkich informacji dotyczących innych dzieci, ich rodziców/opiekunów.
2. Zasady bezpiecznych relacji między małoletnimi w UKS Jasieniak
w szczególności działania niedozwolone
2.1. Zasady bezpiecznych relacji między małoletnimi
1. Zawodnicy mają obowiązek przestrzegania zasad i norm zachowania określonych w regulaminach klubu, obozu.
2. Dzieci uznają prawo innych dzieci do odmienności i zachowania tożsamości ze względu na: pochodzenie etniczne, geograficzne, narodowe, religię, status ekonomiczny, cechy rodzinne, wiek, płeć, orientację seksualną, cechy fizyczne, niepełnosprawność.
3. Dzieci są zobowiązane do respektowania praw i wolności osobistych swoich kolegów i koleżanek, ich prawa do własnego zdania, własnych poglądów, wyglądu i zachowania ? w ramach społecznie przyjętych norm i wartości.
4. Dzieci okazują zrozumienie dla trudności i problemów kolegów/koleżanek.
5. Bez względu na powód, agresja i przemoc fizyczna, słowna lub psychiczna wśród dzieci nigdy nie może być przez nich akceptowana lub usprawiedliwiona.
6. Dzieci mają obowiązek przeciwstawiania się wszelkim przejawom brutalności
i wulgarności oraz informowania kadry o zaistniałych zagrożeniach.
7. Jeśli dziecko jest świadkiem stosowania przez inne dziecko jakiejkolwiek formy agresji lub przemocy, powinien reagować zgodnie z obowiązującymi wklubie procedurami, w sposób zapewniający mu poczucie bezpieczeństwa.
8. Wszyscy zawodnicy zawodniczki , dzieci znają obowiązujące w klubie procedury bezpieczeństwa ? wiedzą, jak zachowywać się w sytuacjach, które zagrażają ich bezpieczeństwu lub bezpieczeństwa innych uczniów, gdzie i do kogo dorosłego mogą się w klubie zwrócić o pomoc.
9. Jeśli dziecko stało się ofiarą agresji lub przemocy, może uzyskać w klubie pomoc, zgodnie z obowiązującymi w niej procedurami.
3.2. Niedozwolone zachowania małoletnich w klubie UKS Jasieniak
1. Stosowanie przemocy fizycznej, psychicznej i słownej wobec dzieci.
2. Stwarzanie niebezpiecznych sytuacji zagrażających zdrowiu bądź życiu.
3. Nieuzasadnione, bez zgody trenera, wychowawcy, opuszczanie treningów, zajęć na obozach, turniejach.
4. Niewłaściwe zachowanie podczas wyjazdów na turnieje, niewłaściwe zachowanie w szatniach przed lub po treningach.
5. Uleganie nałogom. Rozprowadzanie i stosowanie narkotyków/ środków odurzających.
6. Celowe niszczenie lub nieszanowanie własności innych osób oraz cudzej własności.
7. Kradzież/ przywłaszczenie własności kolegów lub innych osób.
8. Wyłudzanie pieniędzy lub innych rzeczy od dzieci.
9. Fotografowanie, filmowanie zdarzeń z udziałem innych osób bez ich zgody.
10. Upublicznianie materiałów i fotografii bez zgody obecnych na nich osób.
11. Stosowanie wobec innych osób różnych form cyberprzemocy.
3. Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internetu oraz ochrony małoletnich przed treściami szkodliwymi
i zagrożeniami z sieci
Obowiązkiem prawnym klubu jest takie wykorzystanie sieci, które będzie adekwatne do po-ziomu dojrzałości poznawczej i emocjonalno-społecznej dziecka oraz nie będzie mu szko-dzić ani zagrażać jego rozwojowi psychofizycznemu.
3.1. Zasady korzystania z telefonów komórkowych i innych oraz innych urządzeń elektronicznych
1. Dziecko, zawodnik, zawodniczka, uczestnik obozu ma prawo korzystać z telefonu komórkowego oraz innych urządzeń elektronicznych zgodnie z ustalonymi w klubie zasadami zawartymi w regulaminie używania telefonów na obozie, turnieju, treningu.
2. Przez pojęcie ?telefon komórkowy? rozumie się także smartfon, urządzenie typu smar-twatch, itp.
3. Przez pojęcie ?inne urządzenia elektroniczne? rozumie się także tablet, odtwarzacz muzyki, dyktafon, kamerę, aparat cyfrowy, słuchawki, itp.
4. Uczniowie przynoszą na treningi, obozy turnieje telefony komórkowe oraz inny sprzęt elektroniczny na własną odpowiedzialność.
5. Klub nie ponosi odpowiedzialności za zaginięcie lub zniszczenie czy kradzież sprzętu przynoszonego przez dzieci.
6. Dzieci nie mogą korzystać z telefonu komórkowego oraz innych urządzeń elektro-nicznych z dostępem do Internetu podczas treningów, zawodów, na obozach po godzinie 19:00.
7. Telefony i inne urządzenia elektroniczne (np. tablety) można wykorzystywać pod-czas zajęć lekcyjnych w celach dydaktycznych pod opieką oraz za zgodą trenera, wychowawcy prowadzącego zajęcia.
8. Na treningach, w szatniach zakazuje się dzieciom filmowania, fotografowania oraz utrwalania dźwięku na jakichkolwiek nośnikach cyfrowych.
3.2. Zasady postępowania w przypadku naruszenia zasad korzystania z telefonów i innych urządzeń elektronicznych na terenie szkoły.
1. W przypadku naruszenia przez ucznia zasad używania telefonów komórkowych na te-renie szkoły, wychowawca klasy odnotowuje zaistniałą sytuację w e-dzienniku jako uwagę negatywną, która ma wpływ na ocenę z zachowania zgodnie z Wewnątrz-szkolnym Systemem Oceniania Zachowania.
2. W przypadku, gdy sytuacja powtarza się, wychowawca bezzwłocznie informuje o tym fakcie rodziców/prawnych opiekunów ucznia i wspólnie z pedagogiem szkolnym oraz rodzicami/prawnymi opiekunami ustala plan dalszego postępowania.
a) określenie procedury wskazującej osoby w szkole, do których należy się zwrócić oraz działania, które należy podjąć w sytuacji znalezienia niebezpiecznych treści na komputerze lub zjawiska doświadczonej/zaobserwowanej cyberprzemocy.
4. Zasady ochrony wizerunku małoletnich/dzieci
1. Klub uznając prawo dziecka do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia ochronę wizerunku dziecka.
2. Wizerunek podlega ochronie na podstawie przepisów zawartych w Kodeksie cywil-nym, w ustawie o prawie autorskim o prawach pokrewnych, a także na podstawie ustawy
o ochronie danych osobowych (RODO) ? jako tzw. dane szczególnej kategorii prze-twarzania.
3. Upublicznianie wizerunku dziecka do 16 lat, utrwalonego w jakiejkolwiek formie (foto-grafia, nagranie audio-wideo) wymaga wyrażenia zgody osoby sprawującej władzę rodzicielską lub opiekę nad dzieckiem (wymóg art. 8 RODO).
4. Osoba małoletnia powyżej 16 roku życia ma prawo do wyrażenia zgody samodziel-nie.
5. Zgody, o których mowa w pkt 3 i 4 są wyrażane w formie pisemnej ? wyraźne i niedo-rozumiane. Zgody j/w. są jednocześnie zgodami na rozpowszechnianie wizerunku małoletniego wskazaną w art. 81 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
6. Rodzice dziecka/opiekunowie lub małoletni powyżej 16 roku życia, wyrażając zgodę na upublicznienie wizerunku małoletniego, określają precyzyjnie miejsca i kanały upubliczniania wizerunku, kontekst w jakim wizerunek będzie wykorzystany, a także okres upublicznienia.
7. Osoba wyrażająca zgodę otrzymuje klauzulę informacyjną o zasadach przetwarzania danych osobowych w postaci wizerunku małoletniego oraz jest informowana przez osobę reprezentującą administratora danych osobowych o przysługujących prawach, w tym prawie do wycofania zgody oraz innych, z godnie z art. 5 RODO.
8. Jeżeli wizerunek małoletniego stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak zgromadze-nie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda rodziców/opiekunów lub małoletniego powy-żej16 roku życia na utrwalanie wizerunku dziecka nie jest wymagana. Zabrania się umieszczania informacji pozwalających ustalić tożsamość osób ujętych na zdjęciu lub w innej formie publikacji.
9. Pracownikowi klubu nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wize-runku dziecka (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) na terenie in-stytucji bez pisemnej zgody opiekuna dziecka.
10. Niedopuszczalne jest podanie przedstawicielowi mediów danych kontaktowych do opiekuna dziecka ? bez wiedzy i zgody tego opiekuna.
11. W przypadku utrwalania wizerunku dzieci na zajęciach ?otwartych?, ?pokazowych? wymagana jest zgoda, jak w pkt 3 i 4.
12. Trener może wykorzystać w celach szkoleniowych lub edukacyjnych utrwalony mate-riał z udziałem małoletnich tylko z zachowaniem ich anonimowości oraz w sposób uniemożliwiający identyfikację dziecka, za zgodą prezesa klubu.
5. Zasady ochrony danych osobowych małoletnich
1. Osoby upoważnione do przetwarzania danych osobowych wychowanków/ małoletnich /uczniów/ rodziców posiadają upoważnienie do ich przetwarzania danych osobowych na podstawie art. 6 i 9 RODO.
2. Kadra posiadająca dostęp do danych osobowych złożyła pisemne oświadczenie o znajomości Polityki bezpieczeństwa przetwarzania danych osobowych pod rygorem odpowiedzialności karnej i zobowiązał się do jej przestrzegania pod rygorem odpowiedzialności karnej.
3. Rodzice dzieci niepełnoletnich/ opiekunowie są informowani o przetwarzaniu danych osobowych dzieci poprzez klauzule informacyjne.
4. Prezes klubu wdrożył odpowiednie środki techniczne i organizacyjne w celu zapewnienia bezpieczeństwa przetwarzania danych osobowych.
5. Dane osobowe uczniów zarejestrowane w formie są chronione.
6. Dane osobowe małoletnich udostępniane są wyłącznie podmiotom upoważnionym do ich uzyskania.
Zasady i procedury podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia
lub krzywdzenia małoletniego
1. Zasady i procedury podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia stosowania lub stosowania przemocy domowej
2. Zasady i procedury podejmowania interwencji w sytuacji zagrożenia internetowego
2.1. Zasady i procedury podejmowania interwencji w przypadku podejrzenia lub zaistnienia ?cyberprzemocy?.
2.2. Zasady i procedury postępowania w przypadku podejrzenia dostępu małoletnich do treści szkodliwych, niepożądanych i nielegalnych.
2.3. Zasady i procedury postępowania w przypadku naruszenia prywatności dotyczących nieodpowiedniego lub niezgodnego z prawem wykorzystywania danych osobowych lub wizerunku małoletniego.
2.4. Zasady i procedury postępowania w przypadku nawiązywania przez małoletnich niebezpiecznych kontaktów w Interneci ? uwodzenie, pedofilia.
2.5. Zasady i procedury postępowania w przypadku powzięcia informacji o seksingu, prowokacyjnych zachowaniach i aktywności seksualnej w celu osiągnięcia dochodu przez małoletnich.
2.6. Zasady i procedury postępowania w przypadku łamania prawa autorskiego.
2.7. Zasady i procedury postępowania w przypadku stwierdzenia bezkrytycznej wiary w treści zamieszczane w Internecie, nieumiejętności odróżniania treści prawdziwych od nieprawdziwych, skutków szkodlliwości reklam.
1. Zasady i procedury podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia i/lub
2. stosowania przemocy domowej
Każdy człowiek ma prawo do życia w środowisku domowym wolnym od przemocy.
Człowiek doświadczający przemocy nie może być za nią obwiniany.
Każdy człowiek doświadczający przemocy ma prawo do pomocy prawnej, socjalnej, psychologicznej i medycznej.
2.1. Definicja przemocy domowej
2.2. Rodzaje przemocy domowej i ich charakterystyka
2.3. Rozpoznawanie przemocy wobec dziecka/małoletniego
2.4. Zgłaszanie podejrzenia stosowania przemocy domowej przez dziecko/małoletniego będącego zawodnikiem klubu lub uczestnikiem obozu sportowego.
2.5. Zgłaszanie podejrzenia stosowania przemocy domowej przez kadrę
2.6. Zgłaszanie podejrzenia stosowania przemocy domowej lub jej stosowania przez osoby spoza klubu
2.7. Wstępna diagnoza i ocena sytuacji dziecka/małoletniego. Karta diagnozy.
2.8. Zalecenia do prowadzenia rozmowy z dzieckiem/małoletnim doznającym przemo-cy domowej
2.9. Załączniki do procedury ?Niebieskie Karty?
a) Wzór Karty zgłoszenia krzywdzenia dziecka/małoletniego ? załącznik 1
b) Wzór oświadczenia o poufności informacji powziętych w procesie postępowa-nia w sprawie krzywdzenia dzieci/małoletnich ? załącznik 2
c) Arkusz diagnostyczny oceny ryzyka stosowania przemocy wobec dzie-ci/małoletnich ? załącznik 3
d) Algorytm postępowania w przypadku podejrzenia przemocy domowej wobec dziecka/małoletniego ? załącznik 4
e) Kwestionariusz diagnostyczny do oszacowania zaniedbania dziecka /małoletniego ? załącznik 5
f) Wzór formularza ?Niebieskiej Karty ? ?A?- załącznik 6
g) Wzór formularza ?Niebieskiej Karty ? B? - załącznik 7
2.10. Zadania kadry klubu w sytuacjach podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia dziec-ka w formie przemocy domowej
2.11. Zasady ustalania planu wsparcia dziecku/małoletniemu doznającemu przemocy domowej
1.1. Definicja przemocy domowej
Pod pojęciem ?przemoc domowa? ? należy rozumieć jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub eko-nomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności:
a) narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia,
b) naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną,
c) powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę,
d) ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych lub możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej,
e) istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagro-żenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komuni-kacji elektronicznej.
1.2. Rodzaje przemocy domowej
przemoc fizyczna ? to każde intencjonalne działanie sprawcy, mające na celu prze-kroczenie granicy ciała dziecka. Często powoduje różnego rodzaju urazy.
przemoc psychiczna (?maltretowanie psychiczne? ) ? to powtarzający się wzorzec zachowań opiekuna lub skrajnie drastyczne wydarzenie (lub wydarzenia), które po-wodują u dziecka poczucie, że jest nic nie warte, złe, niekochane, niechciane, zagro-żone i że jego osoba ma jakąkolwiek wartość jedynie wtedy, gdy zaspokaja potrzeby innych.
Wyróżnia się sześć form maltretowania psychicznego:
1. Odtrącanie (werbalne i niewerbalne wrogie odrzucanie lub poniżanie);
2. Zastraszanie;
3. Wyzyskiwanie/przekupstwo;
4. Odmowa reakcji emocjonalnych (ignorowanie potrzeb dziecka, nieokazywanie pozytywnych uczuć, brak emocji w interakcji z dzieckiem);
5. Izolowanie (odmawianie dziecku kontaktów z rówieśnikami i dorosłymi);
6. Zaniedbywanie rozwoju umysłowego, nauki, zdrowia, opieki medycznej.
Krzywdzenie psychiczne dziecka to kategoria, w której najczęściej nie ma widocznych do-wodów winy sprawcy.
Występują natomiast u dziecka objawy jako konsekwencja tego rodzaju przemocy. Podsta-wowym narzędziem zatrzymania przemocy psychicznej jest praca z rodziną, która odbywać się może w ramach procedury ?Niebieskie Karty?.
przemoc seksualna ? według Światowej Organizacji Zdrowia przemoc seksualna to zaangażowanie dziecka w aktywność seksualną, której nie jest on lub ona w stanie
w pełni zrozumieć i udzielić na nią świadomej zgody, naruszająca prawo i obyczaje danego społeczeństwa. Z wykorzystywaniem seksualnym mamy do czynienia wtedy, gdy występuje ono pomiędzy dzieckiem a dorosłym lub dzieckiem i innym dzieckiem, w sytuacji zależności, jeśli te osoby ze względu na wiek bądź stopień rozwoju pozo-stają w stosunku opieki, zależności, władzy. Celem takiej aktywności jest zaspokoje-nie potrzeb innej osoby.
Aktywność taka może obejmować:
1. Nakłanianie lub zmuszanie dziecka do udziału w jakichkolwiek prawnie zabronio-nych czynnościach seksualnych;
2. Wykorzystywanie dziecka do prostytucji lub innych nielegalnych praktyk seksual-nych;
3. Wykorzystywanie dziecka do produkcji przedstawień i materiałów pornograficz-nych.
zaniedbywanie ? to jedna z form krzywdzenia dziecka polegająca na incydentalnym bądź chronicznym niezaspokajaniu jego potrzeb oraz nierespektowaniu podstawo-wych praw, powodująca zaburzenia jego zdrowia, a także generująca trudności roz-wojowe (prof. Maria Kolankiewicz).
Ta forma przemocy wskazuje na potrzebę szerszej diagnozy systemu rodzinnego pod kątem wydolności wychowawczej rodziców.
1.3. Rozpoznawanie przemocy wobec dziecka/małoletniego
Rozpoznawanie przemocy wobec dziecka odbywa się poprzez:
? ujawnienie przez dziecko przemocy domowej,
? informacje od osoby będącej bezpośrednim świadkiem przemocy,
? analizę objawów krzywdzenia występujących u dziecka,
? ocenę stopnia ryzyka wystąpienia przemocy w danej rodzinie.
Ujawnienie przez dziecko przemocy w rodzinie ma miejsce wtedy, kiedy dziecko poinformuje pracownika szkoły o tym, że doznaje jednej lub kilku jednocześnie form przemocy ze strony swoich najbliższych. Ujawnienie jest dla dziecka bardzo trudnym momentem, świadczy o dużym doznawanym bólu i determinacji.
Fakt ujawnienia nie podlega ocenie uwiarygadniającej ze strony kadry klubu, wymaga zareagowania!
Informacje od osoby będącej bezpośrednim świadkiem przemocy w rodzinie
Informacje o krzywdzeniu dziecka/małoletniego mogą pochodzić od bezpośrednich świad-ków przemocy, np. od rodzica niekrzywdzącego, rodzeństwa, kolegi, koleżanki, sąsiada, osoby
z dalszej rodziny dziecka, przypadkowego świadka przemocy.
W każdym przypadku informacje o przemocy wobec dziecka wskazywane jako fakty, a nie domniemania, należy potraktować z pełną odpowiedzialnością i zareagować zgodnie z obo-wiązującymi zasadami wskazanymi w niniejszej procedurze.
Podobnie jak w przypadku ujawnienia przemocy przez samo dziecko, pracownik nie dokonu-je oceny wiarygodności podawanych informacji. Zobowiązany jest do zareagowania na taki sygnał.
Fakt ujawnienia przemocy przez osoby inne nie podlega ocenie uwiarygadniającej ze strony pracownika szkoły, wymaga zareagowania!
1.4. Zgłaszanie przemocy domowej przez małoletniego/dziecko
1. Każde dziecko/małoletni będące zawodnikiem UKS Jasieniak lub uczestnikiem obozu organizowanego przez UKS Jasieniak w Gdańsku może zgłosić ustnie lub pisemnie, dowolnej osobie, do której ma zaufanie, będącej pracownikiem klubu, fakt stosowania wobec niego przemocy domowej.
2. Zgłoszenie doznawanej krzywdy przez małoletniego może nastąpić w bezpośredniej rozmowie, SMS-em, drogą elektroniczną, telefoniczną lub inną dostępną, w każdym czasie.
3. Osoba, która powzięła informację od krzywdzonego dziecka podejmuje w pierwszej kolejności działania mające na celu zatrzymanie krzywdzenia dziecka.
4. W przypadku zagrożenia życia dziecka, po przekazaniu informacji prezesowi klubu dyrektorowi szkoły, zawiadamia w trybie pilnym odpowiednie służby porządkowe ? Policję, o zagrożeniu życia dziecka/małoletniego i pogotowie ratunkowe.
5. W ramach procedury funkcjonariusz policji: udziela niezbędnej pomocy osobie dozna-jącej przemocy, w tym dostępu do pomocy medycznej, podejmuje czynności chro-niące życie, zdrowie i mienie, zabezpiecza ślady i dowody przestępstwa oraz podej-muje działania mające na celu zapobiec dalszym zagrożeniom mogącym występować w tej rodzinie, zgodnie z zasadami i procedurami postępowania w takiej sytuacji.
6. W przypadkach niewymagających podejmowania nagłych interwencji, osoba, która powzięła informację postępuje zgodnie z procedurą.
1.5. Zgłaszanie przemocy domowej przez kadrę klubu.
1. Każdy pracownik klubu, który zauważy lub podejrzewa u ucznia symptomy krzyw-dzenia, jest zobowiązany zareagować ? jeśli to konieczne, udzielić pierwszej pomocy.
2. Pracownik w trybie pilnym przekazuje informację o zaobserwowanym zdarzeniu pe-dagogowi szkolnemu szkoły do której uczęszcza dziecko lub wychowawcy, dołącza-jąc pisemną notatkę zawierającą istotne informacje dotyczące: wyglądu, stanu, dole-gliwości oraz zachowania dziecka, cytaty jego wypowiedzi oraz podjęte działania.
3. Pedagog szkolny jako osoba upoważniona do prowadzenia spraw związanych z przemocą wobec dzieci/małoletnich wraz z osobą zgłaszającą wypełniają tzw. Kartę zgłoszenia ? załącznik 1. Na karcie podpisują się: pedagog szkolny i osoba zgłaszają-ca.
1.6. Wstępna ocena sytuacji osoby krzywdzonej
1. W każdym przypadku zgłoszenia krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia dziec-ka/małoletniego, Prezes klubu powołuje Zespół Interwencyjny do wstępnego zdiagno-zowania sytuacji ofiary, w szczególności, tzw. czynniki ryzyka oraz dane świadczące o przemocy lub wykluczające ją: kto jest sprawcą krzywdzenia i w jakiej relacji pozo-staje z dzieckiem, jak często i od jak dawna dziecko jest krzywdzone, informacje o zachowaniach pozostałych członków rodziny wobec dziecka, relacjach jakie ma dziecko z osobą rodzica niekrzywdzącego, o osobach wspierających je, informacje o innych czynnikach towarzyszących przemocy ? np. uzależnieniu od alkoholu rodzi-ców.
2. W skład Zespołu Interwencyjnego wchodzą: prezes lub kierownik obozu, wychowaw-ca, pracownik zgłaszający podejrzenie stosowania przemocy.
3. Zaleca się, by Zespół przeprowadził rozmowę z osobą krzywdzoną i osobą zgłaszają-cą podejrzenie lub krzywdzenie dziecka/małoletniego, a także z rodzicem /opiekunem ?niekrzywdzącym?.
4. Powiadomienie szkoły do której uczęszcza dziecko i policji
5. Wstępną diagnozę przeprowadza się z wykorzystaniem karty obserwacji i diagnozy, będącej załącznikiem 3, a w przypadku zaniedbania ? kwestionariuszem diagnozują-cym oznaki zaniedbania ? załącznik 5.
6. W przypadku uwiarygodnienia podejrzenia stosowania przemocy lub stwierdzenia jej stosowania, pedagog szkolny wszczyna procedurę ?Niebieskie Karty?.
1.7. Uzasadnienie do uruchamiania procedury ?Niebieskie Karty?
Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy domowej oraz rozporządzenie w sprawie procedury ?Niebieskie Karty? z jednej strony nakłada na pracowników oświaty obowiązek reagowania w każdej sytuacji podejrzenia przemocy wobec dziecka. Z drugiej zaś daje możliwość skutecz-nej interdyscyplinarnej współpracy na rzecz pomocy i ochrony dziecka i jego rodziny. Uru-chamiając procedurę ?Niebieskie Karty? pracownik oświaty otrzymuje możliwość udziału w grupie roboczej składającej się z przedstawicieli także innych służb. Są to: pracownik socjal-ny, policjant, przedstawiciel ochrony zdrowia, przedstawiciel komisji rozwiązywania proble-mów alkoholowych i opcjonalnie inni specjaliści, którzy znają sytuację rodzinną dziecka, np. przedstawiciel organizacji pozarządowej, kurator. Uczestnictwo w grupie roboczej daje pra-cownikowi oświaty możliwość:
? wymiany informacji na temat dziecka i jego rodziny z innymi profesjonalistami,
? podziału zadań mających na celu diagnozę sytuacji w rodzinie, ochronę dziecka i mo-nitorowanie jego sytuacji między przedstawicieli poszczególnych służb,
? podejmowania decyzji o ewentualnej interwencji prawnej wspólnie z innymi profesjo-nalistami w grupie roboczej,
? wzajemnego wsparcia w pracy z dzieckiem i jego rodziną.
1.8. Procedura ?Niebieskie Karty?
Cel procedury:
Celem niniejszej procedury jest wskazanie zasad postępowania trenerów, wycho-wawców prezesa klubu w przypadku stwierdzenia krzywdzenia dziecka lub uza-sadnionego podejrzenia krzywdzenia.
Zakres procedury i ogólne zasady jej stosowania
1. Procedura postępowania ?Niebieskie Karty? obowiązuje wszystkich trenerów, wy-chowawców zatrudnionych w UKS Jasieniak.
2. Nadzór nad stosowaniem procedury sprawuje prezes klubu.
3. Prezes klubu udziela wsparcia i pomocy osobom bezpośrednio zaangażowanym w proces pomocy ofierze przemocy domowej, w tym prawnej i organizacyjnej.
4. Prezes klubu przekazuje sprawę dyrektorowi szkoły przy której znajduje się
UKS Jasieniak. Koordynatorem pomocy dziecku krzywdzonemu jest pedagog szkolny.
5. Zasadą udzielania pomocy dziecku krzywdzonemu przez placówkę jest interdyscy-plinarna współpraca zespołowa ograniczona do osób pracujących z dzieckiem.
6. Druki i formularze ?Niebieskiej Karty ? A? i ?Niebieskiej Karty ? B? znajdują się w se-kretariacie szkoły/placówki i u prezesa klubu.
7. Rejestr wszczętych procedur ?Niebieskie Karty? prowadzi sekretariat szkoły, zgodnie z zasadami określonymi w Instrukcji Kancelaryjnej.
8. Wgląd w dokumentację wszczętych procedur posiadają wyłącznie osoby upoważ-nione imiennie przez dyrektora szkoły, prezesa klubu.
9. Upoważnione osoby do wglądu w dokumentację wszczętych procedur ?Niebieskie Karty? są zobowiązane do złożenia oświadczenia o zachowaniu poufności informacji i danych osobowych umieszczanych w dokumentach załącznik 2.
10. Dokumentację związaną ze wszczętymi procedurami ?Niebieskiej Karty? prowadzi
i przechowuje pedagog szkolny.
11. Po zakończeniu sprawy, pedagog szkolny przekazuje teczkę z dokumentacją do se-kretariatu szkoły.
12. Archiwizacja dokumentacji odbywa się na zasadach określonych w Instrukcji Archi-walnej.
Wszczęcie procedury ?Niebieskie Karty?
1. Wszczęcie procedury ?Niebieskie Karty? następuje z chwilą wypełnienia formularza Karty ? ?A? w przypadku powzięcia, w toku prowadzonych czynności służbowych lub zawodowych, podejrzenia stosowania przemocy wobec małoletnich/dzieci lub w wy-niku zgłoszenia dokonanego przez członka rodziny lub przez osobę będącą świad-kiem przemocy w rodzinie.
2. Do wszczęcie procedury ?Niebieskie Karty? nie jest wymagana zgoda osoby dozna-jącej przemocy.
3. Do wszczęcia procedury ?Niebieskiej Karty? nie jest wymagany uprzedni kontakt
z osobą stosującą przemoc domową ani obecność tej osoby w czasie wypełniania kwestionariusza.
4. Prezes klubu, Pedagog szkolny lub inna osoba wszczynając procedurę ?Niebieskie Karty? ma prawo wykorzystać informacje zawarte we wstępnej diagnozie oceny sy-tuacji małoletniego/dziecka ? załącznik 3, a także przeprowadzić rozmowę z dziec-kiem/małoletnim.
5. Rozmowę z osobą, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą
w rodzinie, przeprowadza się w warunkach gwarantujących swobodę wypowiedzi
i poszanowanie godności tej osoby oraz zapewniających jej bezpieczeństwo.
6. Czynności w ramach procedury "Niebieskie Karty" przeprowadza się w obecności rodzica, opiekuna prawnego lub faktycznego. W sytuacji, gdy to rodzice, opiekun prawny lub faktyczny są podejrzani o stosowanie przemocy wobec dziecka, te czynności przeprowadza się w obecności pełnoletniej osoby najbliższej (w rozumie-niu art. 115 § 11 kk) czyli np. dziadków, pradziadków oraz rodzeństwa (w miarę możliwości również w obecności psychologa).
7. Żaden z formularzy "Niebieskich Kart" nie wymaga podpisu osoby podejrzanej o do-znawanie czy stosowanie przemocy domowej.
8. Po wypełnieniu karty ? ?A?, osoba dotknięta przemocą domową w rodzinie - rodzic, opiekun prawny lub faktyczny, osoba, która zgłosiła podejrzenie stosowania przemo-cy w rodzinie otrzymuje wypełniony formularz Karty ? B.
9. Formularz ?B? jest dokumentem dla osób pokrzywdzonych, zawierającym definicję przemocy, praw człowieka, informację o miejscach, gdzie można uzyskać pomoc.
10. Formularza ?B? nie przekazuje się osobie podejrzanej o stosowanie przemocy do-mowej.
11. Wypełniony formularz ? ?Niebieska Karta ? A? niezwłocznie, nie później niż w termi-nie 5 dni od wszczęcia procedury, przekazuje się do zespołu interdyscyplinarnego.
12. Osoba upoważnioną do przekazania formularza jest prezes klubu. Prezes zawiada-mia dyrektora szkoły, pedagoga szkolnego o podjętej decyzji i fakcie przekazania formularza do zespołu interdyscyplinarnego.
13. Wypełnienie formularza ?A? nie zwalnia z obowiązku podjęcia działań interwencyj-nych zapewniających bezpieczeństwo osobie doznającej przemocy.
1.9. Zalecenia do prowadzenia rozmowy z ofiarą przemocy domowej.
Celem rozmowy z dzieckiem jest zebranie informacji potwierdzających (bądź niepotwierdza-jących) jego krzywdzenie w rodzinie, określających charakter i okoliczności zdarzeń, rolę i zachowanie innych członków rodziny oraz zidentyfikowanie sprawcy. Nie wolno jednak za-pomnieć, że celem spotkania jest również ? a może przede wszystkim - udzielenie dziecku wsparcia. Sposób prowadzenia rozmowy z dzieckiem powinien oczywiście uwzględniać jego wiek i możliwości rozwojowe, ale również to czy dziecko samo ujawniło doświadczenie krzywdy domowej, czy też podejrzenie zrodziło się w oparciu o inne przesłanki np. informacje osób trzecich czy zaobserwowane u dziecka symptomy fizyczne i/lub behawioralne.
W pierwszym przypadku trener, wychowawca, do którego zwróciło się dziecko musi pa-miętać, że został uznany za tą osobę, u której można szukać wsparcia, której można zaufać.
W drugim, nieodzowne jest zadbanie o zdobycie tego zaufania. Można porozmawiać na wstępie z dzieckiem na tematy neutralne, ale dla niego istotne. Zapytać np. o zainteresowa-nia, sukcesy, opinie na temat ważnych dla niego spraw.
Trzeba okazać werbalnie i niewerbalne, że jest się zainteresowanym dzieckiem, jako oso-bą, że jest kimś ważnym dla rozmówcy.
Rozmowa musi być w miejscu bezpiecznym i cichym. Czas rozmowy jest czasem prze-znaczonym tylko dla dziecka. Nie ma tu miejsca na odbieranie telefonów, wychodzenie na chwilę w ?pilnych sprawach?, okazywanie zniecierpliwienia. Warto jeszcze raz podkreślić, dziecko musi widzieć i czuć, że teraz jest najważniejsze. Trzeba liczyć się z tym, że może być ono nieprzygotowane do zwierzeń, nieprzyjemnie zaskoczone sytuacją, może starać się ukryć fakt krzywdzenia przez rodziców szczególnie, gdy sprawa będzie się wiązać z przemo-cą seksualną.
W rozmowie mogą mu towarzyszyć:
? uczucie wstydu,
? lęk o przyszłość swoją i swojej rodziny,
? lęk przed obwinianiem go przez rodziców za kłopoty wynikające z ujawnienia sprawy,
? lęk przed zemstą sprawcy przemocy,
? brak znajomości odpowiedniego słownictwa (szczególnie, gdy rozmowa będzie doty-czyć przemocy o podłożu seksualnym).
Mogą również ujawniać się mechanizmy obronne pozwalające dziecku radzić sobie z traumą. Mechanizmy chroniące go przed bólem, cierpieniem i samotnością i pozwalające zachować mimo wszystko wiarę i przywiązanie do rodziców, ale utrudniające szczerą rozmowę. Są to:
? tłumienie - świadome unikanie bolesnych wspomnień lub uczuć,
? wyparcie - usuwanie i niedopuszczanie do świadomości wspomnień, które przy-wołują bolesne skojarzenia,
? zaprzeczenie - wmawianie sobie, że zdarzenie, którego doświadczyło lub którego było świadkiem wcale nie miało miejsca (?to się naprawdę nie zdarzyło?),
? minimalizacja - minimalizowanie znaczenia doznawanej krzywdy na zasadzie: ?gorsze rzeczy się zdarzają?,
? racjonalizacja - znajdowanie takiego wytłumaczenia dla zachowania osoby, która stosuje przemoc, aby zwolnić ją z odpowiedzialność za krzywdzenie.
Trener, wychowawca będzie musiał poradzić sobie z własnymi negatywnymi emocjami: lę-kiem, złością, poczuciem bezradności. Z obawą przed dodatkowym skrzywdzeniem dziecka podczas rozmowy i przed mieszaniem się w ?nie swoje sprawy?.
Pierwszy krok w rozmowie, to nawiązanie dobrego kontaktu z dzieckiem. Jeżeli to się uda można delikatnie przejść do zadawania mu pytań.
Trzeba dziecko/małoletniego w tym momencie rozmowy zapewnić, że ma prawo czegoś nie wiedzieć, nie rozumieć pytania lub nie chcieć na nie odpowiedzieć. Taka informacja wzmocni jego poczucie bezpieczeństwa i zmniejszy prawdopodobieństwo, że starając się spełnić oczekiwania rozmówcy będzie mówiło nieprawdę.
Oczywiście zasadą jest używanie w rozmowie z dzieckiem prostego, zrozumiałego języka (zdania pojedyncze, bez podwójnych przeczeń, trudnych wyrazów itd.). Stawiane pytania powinny mieć otwarty charakter, umożliwiający dziecku opowiedzenie własnymi słowami o tym co mu się przytrafiło. Pytania takie mogą zaczynać się od wyrażeń:
? czy możesz powiedzieć coś więcej na ten temat?
? czy chciałbyś jeszcze coś dodać?
? czy mógłbyś mi o tym opowiedzieć?
? wyjaśnij mi to dokładnie, chciałbym lepiej zrozumieć.
Nie można zadawać pytań sugerujących. Powinno się także unikać pytań zaczynających się od słów: dlaczego? po co? mogących wywołać w dziecku poczucie winy. Podczas swojej wypowiedzi dziecko cały czas powinno mieć świadomość, że jest uważnie słuchane. Trener, wychowawca powinien używać świadczących o tym sygnałów. Mogą mieć one charakter niewerbalny (gesty, mimika) jak również werbalny. Sygnały werbalne to między innymi: zwro-ty parajęzykowe (np.uhm, aha, no tak), parafrazowanie i odzwierciedlanie. Parafrazowanie można wykorzystać, gdy w rozmowie nastąpi naturalna przerwa, gdy dziecko nagle zamilknie lub zawiesi głos na końcu zdania i da do zrozumienia, że czeka na jakąś reakcję. Istotą para-frazowania jest powtórzenie własnymi słowami tego, co powiedziało dziecko. Można je za-cząć od słów: o ile dobrze Cię zrozumiałem... chcesz przez to powiedzieć, że... próbuję zro-zumieć, to znaczy, że... czy mam rację myśląc, że... Odzwierciedlanie to nazywanie odczuć rozmówcy podkreślające zrozumienie przekazów tak werbalnych jak i pozawerbalnych. Może zacząć się zwrotami: widzę, że jest Ci smutno... wygląda na to, że bardzo Cię niepokoi....
Dodatkowe wskazówki, którymi warto się kierować rozmawiając z dzieckiem co do którego istnieje podejrzenie, że jest krzywdzone w rodzinie:
? Trzeba zachować spokój.
? Nie można okazywać złości, zszokowania czy zakłopotania tym co dziecko mówi.
? Trzeba też powstrzymać się od wypowiadania negatywnych sądów o ?agresorze?.
? Nauczyciel, pedagog nie jest śledczym. W rozmowie, którą prowadzi nie chodzi o zbieranie dowodów, ustalanie szczegółów i niepodważalnych faktów. Jeżeli sprawa okaże się poważna ustali je sędzia i psycholog specjalista.
? Trzeba starać się oszczędzić dziecku traumy związanej z koniecznością kilkukrotnego powtarzania bolesnych szczegółów.
? Należy pozwolić dziecku ujawnić to, na co jest gotowe.
? Nie wolno pospieszać dziecka, trzeba dostosować się do jego tempa relacjonowania wydarzeń.
? Należy je upewnić, że dobrze robi ujawniając krzywdy, których doznało, pochwalić je za to, zapewnić, że to co się stało nie jest jego winą, że nie ponosi również odpowie-dzialności za to, że nie powiedziało o tym, co mu się przydarzyło od razu.
? Należy przejawiać zaufanie i wiarę w to, co mówi i przyjmować to bez osądzania.
? Nie należy dramatyzować, tworzyć atmosfery sensacji, wyjątkowości wydarzeń, ale jednocześnie nie należy udawać przed dzieckiem, że wszystko jest w porządku.
? Dziecko powinno odczuć, że to o czym opowiada nie powinno mieć miejsca.
? Nie wolno zaprzeczać lub bagatelizować jego uczuć.
? Trzeba w tych uczuciach mu towarzyszyć. Wyrazić wprost, że się je widzi i rozu-mie. Nie mają w tym momencie większego sensu stwierdzenia typu wszystko bę-dzie dobrze, nie płacz, nie przejmuj się. Można jednak starać się mu wytłumaczyć, że są dzieci mające podobne problemy, z którymi czują się tak samo, że różne trudności, które przeżywa, np. ból fizyczny, koszmary nocne, złe samopoczucie itp., miną.
? Nie można obiecywać dziecku zachowania rozmowy w tajemnicy. Spełnienie obietnicy uniemożliwiłoby podjęcie jakiejkolwiek interwencji
? Nie można składać innych pochopnych obietnic. Nie ma pewności, jak dalej poto-czą się losy dziecka. Nie wiadomo czy sprawca od razu zostanie odizolowany od niego, jak zareaguje jego rodzina, czy nikt inny już go nie skrzywdzi.
? Na koniec spotkania trzeba wyraźnie powiedzieć dziecku, że mu się wierzy i poinformować je, co dalej będzie się działo, z kim będą przeprowadzone rozmo-wy, aby spróbować mu pomóc.
? Rozmowę trzeba spróbować zakończyć jakąś pozytywną uwagą.
1.10. Załączniki do procedury
1. Wzór Karty zgłoszenia krzywdzenia dziecka/małoletniego ? załącznik 1
2. Wzór oświadczenia o poufności informacji powziętych w procesie postępowania w sprawie krzywdzenia dzieci/małoletnich ? załącznik 2
3. Arkusz diagnostyczny oceny ryzyka stosowania przemocy wobec dzie-ci/małoletnich ? załącznik 3
4. Algorytm postępowania w przypadku podejrzenia przemocy domowej wobec dziecka/małoletniego ? załącznik 4
5. Kwestionariusz diagnostyczny do oszacowania zaniedbania dziecka /małoletniego ? załącznik 5
6. Wzór formularz ?Niebieskiej Karty ? ?A? ? załącznik 6
7. Wzór formularza ?Niebieskiej Karty ? B? załącznik 7
Wzór Karty zgłoszenia krzywdzenia dziecka/małoletniego
Załącznik 2
do ?Standardów ochrony małoletnich? w UKS Jasieniak
Oświadczenie o zachowaniu poufności informacji powziętych w proce-sie postępowania w sprawie krzywdzenia dziecka/małoletniego
oraz przetwarzanych danych osobowych
Oświadczenie o poufności
1. Oświadczam, że:
1) zapoznano mnie z przepisami dotyczącymi ochrony danych osobowych, a w szczególności z treścią ogólnego Rozporządzenia o ochronie danych UE z dnia 27 kwiet-nia 2016 r. oraz Ustawy o Ochronie Danych Osobowych;
2) zapoznano mnie ze ?Standardami Ochrony Małoletnich?, wdrożonych w UKS ?Jasieniak? Gdańsk
3) zachowam poufność informacji i danych, które uzyskałam/em przy realizacji zadań związanych z przeciwdziałaniem przemocy domowej oraz że znane mi są przepisy o od-powiedzialności karnej za udostępnienie danych osobowych lub umożliwienie do nich dostępu osobom nieupoważnionym.
2. Zobowiązuję się do:
1) przetwarzania danych osobowych wyłącznie w zakresie i celu przewidzianym w powierzonych przez Administratora obowiązkach;
2) nieujawniania danych zawartych w zbiorach danych, do których uzyskałem (am) dostęp za upoważnieniem administratora danych;
3) nieujawniania sposobów zabezpieczeń danych osobowych przetwarzanych w szkole;
4) wykonywania operacji przetwarzania danych, zgodnie z Regulaminem Ochrony Danych Osobowych;
5) zabezpieczenia tych danych przed dostępem osób nieupoważnionych;
6) ochrony danych osobowych przed przypadkowym lub niezgodnym z prawem zniszcze-niem, utratą, modyfikacją danych osobowych, nieuprawnionym ujawnieniem danych osobowych, nieuprawnionym dostępem do danych osobowych oraz przetwarzaniem;
7) zgłaszania incydentów naruszenia zasad ochrony danych osobowych Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych lub bezpośredniemu przełożonemu.
Przyjmuję do wiadomości, iż postępowanie sprzeczne z powyższymi zobowiązaniami może być uznane przez Administratora za naruszenie przepisów Ustawy o Ochronie Danych osobowych oraz Rozporządzenia o ochronie danych UE z dnia 27 kwietnia 2016 r.
??...???????????. ???????????..???????
( miejscowość, data ) (czytelny podpis pracownika)
Załącznik 3
Do procedury ?Niebieskie karty?
Arkusz diagnostyczny oceny ryzyka stosowania przemocy domowej
wobec dziecka/małoletniego
LISTA A
INFORMACJA OD DZIECKA LUB OSOBY, KTÓRA BYŁA BEZPOŚREDNIM ŚWIADKIEM PRZEMOCY
A.1. Ktoś w domu bije dziecko, popycha, szarpie, potrząsa, przytrzymuje, rzuca w nie przedmiotem, itp.
A.2. Ktoś w domu używa wobec dziecka wulgarnych słów, obraża, poniża, straszy, szantażuje, izoluje w sposób ciągły i nieuzasadniony od kontaktu z innymi osobami, np. z rodziny lub z rówieśnikami, itp.
A.3. Opiekunowie nie zaspokajają podstawowych potrzeb dziecka, takich jak: przynależności, bezpieczeństwa, po-żywienia, snu, leczenia, rozwoju poznawczego, emocjonalnego, społecznego, pomimo wcześniejszej pracy
z opiekunami w tym zakresie.
A.4. Ktoś w domu narusza sferę seksualną dziecka, tj.: dotyka intymnych części ciała, namawia na dotykanie intym-nych części ciała osoby dorosłej, zmusza do kontaktu seksualnego, podejmuje kontakty seksualne z inną osobą w obecności dziecka, prezentuje pornografię lub zmusza do tworzenia treści pornograficznych z udziałem dziecka, itp.
A.5. Dziecko ma ślady przemocy fizycznej lub zaniedbania (opis A.10. i A.11.).
A.6. Dziecko mówi, że boi się wrócić do domu ze względu na zagrożenie przemocą w rodzinie (wobec siebie lub innych członków rodziny).
A.7. Dziecko mówi, że chce odebrać sobie życie ze względu na zagrożenie przemocą w rodzinie.
A.8. Dziecko jest świadkiem przemocy w rodzinie (wobec rodzica, rodzeństwa lub innej osoby mieszkającej w jego domu).
OBSERWACJA PRACOWNIKA SZKOŁY LUB PLACÓWKI DOTYCZĄCA RODZICA:
A.9. Rodzic zachował się agresywnie (słownie lub fizycznie) wobec dziecka na terenie placówki oświatowej lub
w miejscu publicznym, np. popchnął, szarpnął, uderzył, poniżył, itp.
OBSERWACJA PRACOWNIKA SZKOŁY LUB PLACÓWKI OŚWIATOWEJ DOTYCZĄCA DZIECKA:
A.10. Dziecko ma widoczne ślady przemocy fizycznej, np.: uszkodzenia ciała, siniaki, zadrapania, obrzęki, oparzenia, obrażenia ciała świeże i/lub w różnych stadiach gojenia się, rany na ciele, itp.
A.11. Dziecko ma widoczne ślady zaniedbania, np.: brak dbałości o higienę ciała, nieadekwatność ubioru do pory roku, wieku, itp. Występują zaburzenia, opóźnienia rozwojowe, problemy emocjonalne, niepełnosprawność,
a dziecko nie otrzymuje potrzebnej pomocy, np.: opieki lekarskiej, zabiegów medycznych, terapii, wsparcia, itp. Sytu-acja ta występuje pomimo i/lub wsparcia emocjonalnego ze strony rodziców lub innych osób z rodziny.
LISTA B
OBSERWACJA PRACOWNIKA SZKOŁY LUB PLACÓWKI OŚWIATOWEJ DOTYCZĄCA DZIECKA:
B.1. Dziecko odtwarza doświadczaną przemoc ? w relacjach rówieśniczych (lub zabawie), identyfikuje się z rolą ofia-ry i/lub sprawcy.
B.2. Dziecko reaguje nieadekwatnie do sytuacji powstałej w placówce, np.: lękiem, izolacją, autoagresją, agresją itp.
B.3. Dziecko zachowuje się autodestrukcyjnie, np.: bije, szczypie się, nacina sobie skórę, itp. lub występują zachowa-nia ryzykowne dziecka, np.: ucieczki z domu, używanie substancji zmieniających świadomość, ryzykowne kontakty, itp.
B.4. Dziecko boi się powrotu do domu i/lub reaguje lękiem lub innymi trudnymi emocjami na kontakt z rodzi-cem/rodzicami i/lub na sytuację powrotu do domu.
B.5. Dziecko często opuszcza zajęcia (dotyczy dzieci objętych obowiązkiem szkolnym) lub bez uzasadnionego powo-du jest nieobecne bezpośrednio po rozmowach z rodzicami lub działaniach interwencyjnych placówki.
INFORMACJE DOTYCZĄCE RODZICÓW:
B.6. Postawa i zachowanie rodziców zagraża dobru, rozwojowi i bezpieczeństwu dziecka.
B.7. Rodzice nie współpracują z placówką przy udzielaniu wsparcia dziecku.
B.8. Dziecko rozdzielone z rodzicami na skutek emigracji lub innej sytuacji losowej, pozostające bez opieki osoby dorosłej.
B.9. Na terenie placówki rodzic jest pod wpływem środków zmieniających świadomość, np. alkoholu,
narkotyków itp.
B.10. Którekolwiek dziecko z rodziny z powodu przemocy lub zaniedbania wymagało umieszczenia w pieczy zastęp-czej.
LISTA C
OBSERWACJA PRACOWNIKA SZKOŁY LUB PLACÓWKI OŚWIATOWEJ LUB INFORMACJA OD OSÓB BĘDĄ-CYCH W KONTAKCIE Z DZIECKIEM I RODZICAMI:
C.1. Karalność rodzica za przemoc lub przemoc w rodzinie.
C.2. Wcześniejsze podejrzenie dotyczące przemocy wobec dziecka lub przemocy w rodzinie albo obecne podejrzenie przemocy w rodzinie dziecka.
C.3. Rodzic nadużywający środków zmieniających świadomość ? np.: alkoholu, narkotyków, leków, itp.
C.4. Poważne problemy zdrowotne, emocjonalne, choroba psychiczna wśród osób zamieszkujących z dzieckiem.
C.5. Rozwód, separacja rodziców, konflikt w rodzinie lub inna sytuacja kryzysowa.
C.6. Dziecko o szczególnych wymaganiach wychowawczych, edukacyjnych i występuje 1 lub więcej spośród: proble-my emocjonalne, problemy społeczne, zaburzenie rozwojowe, niepełnosprawność.
C.7. Niskie kompetencje wychowawcze rodziców, niewydolność wychowawcza lub brak zainteresowania rodziców rozwojem dziecka.
C.8. Matka i/lub ojciec byli poniżej 18 r.ż. w chwili narodzin dziecka.
C.9. Ubóstwo i wynikające z tego stanu problemy rodziców.
Załącznik 4
Do procedury ?Niebieskie karty?
Algorytm postępowania w przypadku podejrzenia przemocy domowej wobec dziecka/małoletniego
NIE TAK
NIE TAK
NIE TAK
Załącznik 5
Do procedury ?Niebieskie karty?
Kwestionariusz diagnostyczny do oszacowania zaniedbania
L.p. Symptomy wskazujące na zaniedbanie (forma przemocy) tak nie
1. Nieadekwatne ubranie do pory roku lub pogody
2. Niedowaga, niedożywienie, zmęczenie, podkrążone oczy
3. Brudna odzież
4. Brudne ciało
5. Nieprzyjemny zapach (insekty)
6. Brak podręczników i przyborów szkolnych
7. Kradzieże jedzenia lub innych przedmiotów
8. Przebywanie poza domem w późnych godzinach
9. Bardzo częste przebywanie poza domem niezależnie od pory roku
10. Ma dorosłych ?kolegów?
11. Nie ma kolegów wśród rówieśników
12. Z trudem nawiązuje relacje
13. Izoluje się od rówieśników
14. Bije się po głowie/twarzy lub wyrywa sobie włosy
15. Często ma ślady zadrapań/siniaków
16. Często odnosi obrażenia (skręcenia, złamania, skaleczenia)
17. Bije innych
18. Zawiera przyjaźnie, potem reaguje wrogością
19. Gwałtownie uchyla się przed dotykiem
20. Moczy się
21. Boi się przebywać w zamkniętych pomieszczeniach
22. Boi się ciemności
23. Unika zajęć wychowania fizycznego
24. Unika sytuacji leżakowania w przedszkolu
25. Nie bierze udziału w wycieczkach
26. Podejmuje zachowania autodestrukcyjne wobec siebie, zwierząt
27. Miewa nagłe zmiany nastroju ? od euforii do agresji
28. Prezentuje natrętne, narzucające się zachowania
29. Nie odwzajemnia emocji
30. Odrzuca próby nawiązania bliskości
31. Ma wybuchy wściekłości
32. Nadmiernie skraca dystans fizyczny
33. Demonstruje zachowania seksualne
34. Nie docenia własnych osiągnięć
35. Ma koszmary nocne
36. Ma problemy szkolne
37. Inne??????????????
Uwaga! Informacje zachowania należy analizować biorąc pod uwagę całość informacji o rodzinie. Pojedynczych zachowań z listy nie można traktować jako jednoznacznie wskazujących na zaniedbanie
Załącznik 6
Do procedury ?Niebieskie karty?
???????????????.
(miejscowość, data)
??????????????????.
??????????????????.
nazwa i adres podmiotu, w którym jest zatrudniona osoba wypełniająca formularz ?Niebieska Karta ? A?
?NIEBIESKA KARTA ? A?
W związku z powzięciem uzasadnionego podejrzenia stosowania przemocy domowej lub w wyniku zgłoszenia przez świadka przemocy domowej ustala się, co następuje:
I. DANE OSOBY/OSÓB DOZNAJĄCYCH PRZEMOCY DOMOWEJ
Dane Osoba 1 doznająca przemocy domowej Osoba 2 doznająca przemocy domowej Osoba 3 doznająca przemocy domowej
Małoletni (Tak/Nie)1)
Imię i nazwisko
Imiona rodziców
Wiek
PESEL2)
Nazwa i adres miejsca pracy/ nazwa i adres placówki oświatowej do której uczęszcza mało-letni
Adres miejsca zamieszkania:
Kod pocztowy
Miejscowość
Gmina
Województwo
Ulica
Nr domu / nr lokalu
Telefon lub adres e-mail
Adres miejsca pobytu (jeśli jest inny niż adres zamieszkania):
Kod pocztowy
Miejscowość
Gmina
Województwo
Ulica
Nr domu / nr lokalu
Stosunek pokrewieństwa, powinowactwa lub rodzaj relacji z osobą stosującą przemoc domową (żona, była żona, partner, były partner, córka, pasierb, matka, teść) 1)
Uwaga! W przypadku większej niż 3 liczby osób doznających przemocy dołącz kolejną kartę zawierająca Tabe-lę I
II. LICZBA MAŁOLETNICH W ŚRODOWISKU DOMOWYM, W KTÓRYM PODEJRZEWA SIĘ STOSOWANIE PRZEMOCY DOMOWEJ ?????
III. DANE OSOBY/OSÓB STOSUJĄCYCH PRZEMOC DOMOWĄ
Dane Osoba 1 stosująca przemoc domową Osoba 2 stosująca przemoc domową
Imię i nazwisko
Imiona rodziców
Wiek
PESEL2)
Adres miejsca zamieszkania:
Kod pocztowy
Miejscowość
Gmina
Województwo
Ulica
Nr domu/nr lokalu
Telefon lub adres e-mail
Adres miejsca pobytu (jeżeli jest inny niż adres miejsca zamieszkania):
Kod pocztowy
Miejscowość
Gmina
Województwo
Ulica
Nr domu/nr lokalu
Sytuacja zawodowa, w tym nazwa i adres miejsca pracy
Stosunek pokrewieństwa, powinowactwa lub rodzaj relacji z osobą doznającą przemocy domowej:
(np. żona, była żona, partner, były partner, córka, pasierb, matka, teść)1)
IV. CZY OSOBA STOSUJĄCA PRZEMOC DOMOWĄ ZACHOWYWAŁA SIĘ W NASTĘ-PUJĄCY SPOSÓB (zaznacz w odpowiednim miejscu znak X):
Osoby/formy przemocy domowej Osoba 1 stosująca przemoc Osoba 2 stosująca przemoc
wobec
Osoby 1 doznającej przemocy wobec
Osoby 2 doznającej przemocy wobec
Osoby 3 doznającej przemocy wobec
Osoby 1 doznającej przemocy wobec
Osoby 2 doznającej przemocy wobec
Osoby 3 doznającej przemocy
Przemoc fizyczna3)
bicie, szarpanie, kopanie, duszenie, popychanie, obezwładnianie i inne
(wymień jakie)
Przemoc psychiczna3)
izolowanie, wyzywanie, ośmieszanie, grożenie, krytykowanie, poniżanie i inne (wymień jakie)
Przemoc seksualna3)
zmuszanie do obcowania płciowego, innych czynności seksualnych i inne (wymień jakie)
Przemoc ekonomiczna3)
niełożenie na utrzymanie osób, wobec których istnieje taki obowiązek,
niezaspokajanie potrzeb materialnych, niszczenie rzeczy osobistych, demolo-wanie mieszkania, wynoszenie sprzętów domowych oraz ich sprzedawanie i inne (wymień jakie)
Przemoc za pomocą środków komunikacji elektronicznej3)
wyzywanie, straszenie, poniżanie osoby w Internecie lub przy użyciu telefonu, robienie jej zdjęcia lub reje-strowanie filmów bez jej zgody, publi-kowanie w Internecie lub rozsyłanie telefonem zdjęć, filmów lub tekstów, które ją obrażają lub ośmieszają, i inne (wymień jakie)
Inne3) zaniedbanie, niezaspokojenie podstawowych potrzeb biologicz-nych,
psychicznych i innych,
niszczenie rzeczy osobistych, demolo-wanie mieszkania, wynoszenie sprzę-tów domowych i ich sprzedawanie, pozostawianie bez opieki osoby, która z powodu choroby, niepełnosprawności lub wieku nie może samodzielnie za-spokoić swoich potrzeb, zmuszanie do picia alkoholu, zmuszanie do zażywania środków odurzających, substancji
psychotropowych lub leków i inne
(wymień jakie)
V. CZY OSOBA DOZNAJĄCA PRZEMOCY DOMOWEJ ODNIOSŁA USZKODZENIA CIAŁA? (TAK/NIE)1)
Osoba 1 doznająca przemocy Osoba 2 doznająca przemocy Osoba 3 doznająca przemocy
Uwaga! W przypadku większej niż 3 liczby osób doznających przemocy dołącz kolejną kartę zawierającą Tabe-lę V
VI. CZY W ŚRODOWISKU DOMOWYM BYŁA W PRZESZŁOŚCI REALIZOWANA PRO-CEDURA ?NIEBIESKIE KARTY?? (kiedy?................ gdzie?......................)
tak nie nie ustalono
VII. CZY W ŚRODOWISKU DOMOWYM AKTUALNIE JEST REALIZOWANA PROCEDU-RA ?NIEBIESKIE KARTY??
tak nie nie ustalono
VIII. CZY OSOBA STOSUJĄCA PRZEMOC DOMOWĄ POSIADA BROŃ PALNĄ?
tak nie nie ustalono
IX. CZY OSOBA DOZNAJĄCA PRZEMOCY DOMOWEJ CZUJE SIĘ BEZPIECZNIE? (TAK/NIE)1)
Osoba 1 doznająca przemocy Osoba 2 doznająca przemocy Osoba 3 doznająca przemocy
Uwaga! W przypadku większej niż 3 liczby osób doznających przemocy dołącz kolejną kartę zawierającą Tabe-lę IX
X. ŚWIADKOWIE STOSOWANIA PRZEMOCY DOMOWEJ
ustalono - wypełnij tabelę nie ustalono
Dane Świadek 1 Świadek 2 Świadek 3
Imię i nazwisko
Wiek
Adres miejsca zamieszkania:
Kod pocztowy
Miejscowość
Gmina
Województwo
Ulica
Nr domu/nr lokalu
Telefon lub adres e-mail
Stosunek świadka do osób, wobec których są podejmowane działania w ramach procedury ?Niebie-skie Karty? (np. członek rodziny, osoba obca)1)
XI. DZIAŁANIA INTERWENCYJNE PODJĘTE WOBEC OSOBY STOSUJĄCEJ PRZE-MOC DOMOWĄ (zaznacz w odpowiednim miejscu znak X):
Działanie Osoba 1 stosująca przemoc Osoba 2 stosująca przemoc
Badanie na zawartość alkoholu (wynik)
Doprowadzenie do wytrzeźwienia
Doprowadzenie do policyjnego po-mieszczenia dla osób zatrzymanych na podstawie art. 15a ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2023 r.
poz. 171, z późn. zm.)
na podstawie art. 244 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępo-wania karnego (Dz. U. z 2022 r. poz. 1375, z późn. zm.)
Zatrzymanie w izbie zatrzymań jednostki organizacyj-nej Żandarmerii Wojskowej
Powiadomienie organów ścigania
Wydanie nakazu natychmiastowego opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania i jego bezpośred-niego otoczenia
Wydanie zakazu zbliżania się do wspólnie zajmowane-go mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia
Zakaz zbliżania się osoby stosującej przemoc domową do osoby dotkniętej taką przemocą na określoną w metrach odległość
Zakaz kontaktowania się z osobą dotkniętą przemocą domową
Zakaz wstępu i przebywania osoby stosującej przemoc na terenie szkoły, placówki oświatowej, opiekuńczej i artystycznej, do których uczęszcza osoba dotknięta przemocą domową
Zakaz wstępu i przebywania osoby stosującej przemoc w miejscach pracy osoby doznającej przemocy domo-wej
Zawiadomienie komórki organizacyjnej Policji, właści-wej w spawach wydawania pozwolenia na broń, o wszczęciu procedury ?Niebieskie Karty?
Odebranie broni palnej, amunicji oraz dokumentów po-twierdzających legalność posiadania broni
Poinformowanie o prawnokarnych konsekwencjach stosowania przemocy domowej
Inne (wymień jakie?)
XII. DZIAŁANIA INTERWENCYJNE PODJĘTE WOBEC OSOBY DOZNAJĄCEJ PRZE-MOCY DOMOWEJ (zaznacz w odpowiednim miejscu znak X):
Działanie Osoba 1 doznająca przemocy Osoba 2 doznająca przemocy Osoba 3 doznająca przemocy
Udzielono pomocy ambulatoryjnej
Przyjęto na leczenie szpitalne
Wydano zaświadczenie o przyczynach i rodzaju uszkodzeń ciała
Zapewniono schronienie w placówce całodobowej
Zabezpieczono małoletniego w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia
Powiadomiono sąd rodzinny o sytuacji małoletniego
Przekazanie formularza ?Niebieska Karta ? B?
Inne (wymień jakie?)
XIII. DODATKOWE INFORMACJE
XIV. WSZCZĘCIE PROCEDURY ?NIEBIESKIE KARTY? NASTĄPIŁO PRZEZ (zaznacz w odpowiednim miejscu znak X):
Pracownika socjalnego jednostki organizacyjnej pomocy społecznej
Funkcjonariusza Policji
Żołnierza Żandarmerii Wojskowej
Pracownika socjalnego specjalistycznego ośrodka wsparcia dla osób doznających przemocy domowej
Asystenta rodziny
Trenera
Osobę wykonującą zawód medyczny, w tym lekarza, pielęgniarkę, położną lub ratownika medycznego
Przedstawiciela gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych
Pedagoga, psychologa lub terapeutę, będących przedstawicielami podmiotów, o których mowa w art. 9a ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej
....................................................................................................
imię i nazwisko oraz czytelny podpis osoby wypeł-niającej
formularz ?Niebieska Karta ? A?
????????..???????????????????????
(data wpływu formularza, podpis członka Zespołu Interdyscyplinarnego)
1) wpisać właściwe
2) numer PESEL wpisuje się, o ile danej osobie numer taki został nadany. W przypadku braku numeru PESEL jest konieczne podanie innych danych identyfikujących osobę
3) podkreślić rodzaje zachowań
Załącznik 7
Do procedury ?Niebieskie karty?
WZÓR
?NIEBIESKA KARTA ? B?
INFORMACJA DLA OSÓB DOZNAJĄCYCH PRZEMOCY DOMOWEJ
Co to jest procedura ?Niebieskie Karty??
Są to różne działania podejmowane w sytuacji podejrzenia lub stwierdzenia stosowania prze-mocy domowej na podstawie przepisów ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej. Celem procedury ?Niebieskie Karty? jest zatrzymanie przemocy domowej i udzielenie pomocy i wsparcia Tobie i Twoim najbliższym. Na skutek wszczęcia procedury ?Niebieskie Karty? infor-macja dotycząca Twojej sytuacji zostanie przekazana do grupy diagnostyczno-pomocowej. Wię-cej informacji na temat dalszych działań uzyskasz podczas spotkania z członkami tej grupy, na które zostaniesz zaproszona/(y). W trakcie procedury członkowie grupy będą kontaktować się także
z osobą, która przemoc stosuje.
Co to jest przemoc domowa?
Przemoc domowa to jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniecha-nie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności:
a) narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia,
b) naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną,
c) powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienia lub krzywdę,
d) ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych lub możli-wości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej,
e) istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elek-tronicznej.
Kto może być osobą doznającą przemocy domowej?
a) małżonek, także w przypadku, gdy małżeństwo ustało lub zostało unieważnione, oraz jego wstępni (np. rodzice, dziadkowie, pradziadkowie), zstępni (np. dzieci, wnuki, pra-wnuki), rodzeństwo i ich małżonkowie,
b) wstępni i zstępni oraz ich małżonkowie,
c) rodzeństwo oraz ich wstępni, zstępni i ich małżonkowie,
d) osoba pozostająca w stosunku przysposobienia i jej małżonek oraz ich wstępni, zstępni, rodzeństwo i ich małżonkowie,
e) osoba pozostająca obecnie lub w przeszłości we wspólnym pożyciu oraz jej wstępni, zstępni, rodzeństwo i ich małżonkowie,
f) osoba wspólnie zamieszkująca i gospodarująca oraz jej wstępni, zstępni, rodzeństwo i ich małżonkowie,
g) osoba pozostająca obecnie lub w przeszłości w trwałej relacji uczuciowej lub fizycznej niezależnie od wspólnego zamieszkiwania i gospodarowania,
h) małoletni.
Najczęstsze formy przemocy domowej:
Przemoc fizyczna: bicie, szarpanie, kopanie, duszenie, popychanie, obezwładnianie i inne.
Przemoc psychiczna: izolowanie, wyzywanie, ośmieszanie, grożenie, krytykowanie, poniżanie i inne.
Przemoc seksualna: zmuszanie do obcowania płciowego, innych czynności seksualnych i inne.
Przemoc ekonomiczna: niełożenie na utrzymanie osób, wobec których istnieje taki obowią-zek, niezaspokajanie potrzeb materialnych, niszczenie rzeczy osobistych, demolowanie miesz-kania, wynoszenie sprzętów domowych i ich sprzedawanie i inne.
Przemoc za pomocą środków komunikacji elektronicznej: wyzywanie, straszenie, poni-żanie osoby w Internecie lub przy użyciu telefonu, robienie jej zdjęcia lub rejestrowanie filmów bez jej zgody, publikowanie w Internecie lub rozsyłanie telefonem zdjęć, filmów lub tekstów, które ją obrażają lub ośmieszają i inne.
Inny rodzaj zachowań: zaniedbanie, niezaspokojenie podstawowych potrzeb biologicznych, psychicznych i innych, niszczenie rzeczy osobistych, demolowanie mieszkania, wynoszenie sprzętów domowych i ich sprzedawanie, pozostawianie bez opieki osoby, która z powodu cho-roby, niepełnosprawności lub wieku nie może samodzielnie zaspokoić swoich potrzeb, zmusza-nie do picia alkoholu, zmuszanie do zażywania środków odurzających, substancji psychotro-powych lub leków i inne.
WAŻNE
Prawo zabrania stosowania przemocy i krzywdzenia swoich bliskich. Jeżeli Ty lub ktoś
z Twoich bliskich jest osobą doznającą przemocy domowej, nie wstydź się prosić o pomoc. Wezwij Policję, dzwoniąc na numer alarmowy 112. Prawo stoi po Twojej stro-nie!
Masz prawo do złożenia zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa z użyciem prze-mocy domowej do Prokuratury, Policji lub Żandarmerii Wojskowej.
Możesz także zwrócić się po pomoc do podmiotów i organizacji realizujących działania na rzecz przeciwdziałania przemocy domowej.
Pomogą Ci:
? Ośrodki pomocy społecznej ? w sprawach socjalnych, bytowych i prawnych.
? Powiatowe centra pomocy rodzinie ? w zakresie prawnym, socjalnym, terapeutycznym lub udzielą informacji na temat instytucji lokalnie działających w tym zakresie w Twojej miej-scowości.
? Ośrodki interwencji kryzysowej i Ośrodki wsparcia ? zapewniając schronienie Tobie
i Twoim bliskim, gdy doznajesz przemocy domowej, udzielą Ci pomocy i wsparcia w prze-zwyciężeniu sytuacji kryzysowej, a także opracują plan pomocy.
? Specjalistyczne ośrodki wsparcia dla osób doznających przemocy domowej ? za-pewniając bezpłatne całodobowe schronienie Tobie i Twoim bliskim, gdy doznajesz przemo-cy domowej, oraz udzielą Ci kompleksowej, specjalistycznej pomocy w zakresie interwencyj-nym, terapeutyczno-wspomagającym oraz potrzeb bytowych.
? Okręgowe ośrodki i lokalne punkty działające w ramach Sieci Pomocy Pokrzyw-dzonym Przestępstwem ? zapewniając profesjonalną, kompleksową i bezpłatną pomoc prawną, psychologiczną, psychoterapeutyczną i materialną.
? Sądy opiekuńcze ? w sprawach opiekuńczych i alimentacyjnych.
? Placówki ochrony zdrowia ? np. uzyskać zaświadczenie lekarskie o doznanych obraże-niach.
? Komisje rozwiązywania problemów alkoholowych ? podejmując działania wobec oso-by nadużywającej alkoholu.
? Punkty nieodpłatnej pomocy prawnej ? w zakresie uzyskania pomocy prawnej.
Wykaz placówek funkcjonujących na Twoim terenie, udzielających pomocy i wspar-cia osobom doznającym przemocy domowej
Uwaga: (dane wprowadza Zespół interwencyjny lub osoba, która wszczyna procedurę):
Lp. Nazwa instytucji/organizacji Adres instytucji/organizacji Telefon Adres e-mail
Możesz zadzwonić do:
? Ogólnopolskiego Pogotowia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie ?Niebieska Linia" tel. 800 12 00 02 (linia całodobowa i bezpłatna), w poniedziałki w godz. 1800?2200 można rozma-wiać
z konsultantem w języku angielskim, a we wtorki w godz. 1800?2200 w języku rosyjskim. Dyżur prawny tel. (22) 666 28 50 (linia płatna, czynna w poniedziałek i wtorek w godzinach 1700?2100) oraz tel. 800 12 00 02 (linia bezpłatna, czynna w środę w godzinach 1800?2200). Porad-nia e-mailowa: niebieskalinia@niebieskalinia.info. Członkowie rodzin z problemem przemocy i problemem alkoholowym mogą skonsultować się także przez SKYPE: pogoto-wie.niebieska.linia ze specjalistą z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie ? konsul-tanci posługują się językiem migowym.
? Ogólnokrajowej Linii Pomocy Pokrzywdzonym tel. +48 222 309 900 przez całą dobę można anonimowo uzyskać informacje o możliwości uzyskania pomocy, szybką poradę psycho-logiczną i prawną, a także umówić się na spotkanie ze specjalistami w dowolnym miejscu na te-renie Polski. Możliwe są konsultacje w językach obcych oraz w języku migowym.
? Policyjny telefon zaufania dla osób doznających przemocy domowej nr 800 120 226 (linia bezpłatna przy połączeniu z telefonów stacjonarnych, czynna codziennie w godzinach od 930 do 1530, od godz. 1530 do 930 włączony jest automat).
1.11. Zadania pracowników szkoły w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia dziecka /małoletniego w formie przemocy domowej
Zadania i obowiązki pracowników UKS Jasieniak
Prezes UKS Jasieniak:
1. W porozumieniu z Dyrektorem SP 85, pedagogiem szkolnym lub koordynatorem wy-stępuje do sądu rodzinnego i prokuratury, ośrodka pomocy społecznej z zawiadomie-niem o zagrożeniu dziecka krzywdzeniem,
2. Podpisuje wszystkie pisma wychodzące na zewnątrz w sprawach krzywdzenia dzieci.
3. Powołuje Zespoły interwencyjne do diagnozy i oceny ryzyka zagrożenia przemocą domową ? odrębne dla każdej sprawy.
4. Organizuje pomoc psychologiczno-pedagogiczną dla osoby doznającej przemocy.
5. Określa zasady prowadzenie dokumentacji i jej archiwizowania.
6. Wydaje upoważnienia do dostępu do danych osobowych osobom biorącym udział
w rozpoznawaniu przemocy domowej.
7. Nadzoruje pracę Zespołu interwencyjnego.
8. Współpracuje z instytucjami zewnętrznymi działającymi na rzecz wspierania i pomocy ofiarom przemocy domowej.
9. Zapewnia bezpieczeństwo i ochronę prawną pracownikom wszczynającym procedurę ?Niebieskie Karty?, doznającym krzywdy ze strony sprawców przemocy domowej, ich oskarżania, gróźb i przemocy.
10. Zapewnia pomoc nauczycielom w realizacji ich zadań i ich doskonaleniu zawodowym, ułatwiając im np. możliwość konsultacji trudnych przypadków ze specjalistami, wspie-ra, organizuje szkolenia w zakresie reagowania na przemoc w rodzinie wobec dziec-ka.
11. Inicjuje nowelizację procedury ?Niebieskie Karty?.
Prezes Klubu, Pedagog szkolny:
W sytuacji podejrzenia przemocy wobec dziecka:
1. Udziela bezpośredniej pomocy dziecku jeśli zagrożone jest jego zdrowie lub życie (np. w sytuacji obrażeń na ciele ? pod nieobecność pielęgniarki szkolnej organizuje pomoc medyczną wzywając karetkę pogotowia lub jeśli stan zdrowia dziecka nie kwalifikuje się do jej wezwania karetki, wysyła wniosek do sądu rejonowego Wydział rodzinny
i d.s. nieletnich z prośbą o wydanie zgody na poddanie dziecka badaniu lekarskiemu bez wiedzy i zgody rodziców i ewentualnie (także jeśli uzyskanie zgody nie jest możli-we natychmiast) ? odprowadza dziecko do lekarza pediatry prosząc o dokonanie opi-su stanu dziecka (zaświadczenie może być dowodem w sprawie o krzywdzenie).
2. Zbiera informacje o dziecku w celu wstępnego zdiagnozowania jego sytuacji, w szczególności o tzw. czynnikach ryzyka, ponadto dane świadczące o przemocy lub wykluczające ją, kto jest sprawcą krzywdzenia i w jakiej relacji pozostaje z dzieckiem, jak często i od jak dawna dziecko jest krzywdzone, informacje o zachowaniach pozo-stałych członków rodziny wobec dziecka, relacjach jakie ma dziecko z osobą rodzica niekrzywdzącego, o osobach wspierających je, informacje o innych czynnikach towa-rzyszących przemocy ? np. uzależnieniu od alkoholu rodziców). Dane te pozyskuje od:
? innych pracowników szkoły,
? samego dziecka,
? rodziców dziecka;
3. Przewodniczy Zespołowi interwencyjnemu.
4. Wszczyna procedurę ?Niebieskie Karty?.
5. Przeprowadza we współpracy z wychowawcą oraz innymi osobami zaangażowanymi w pomoc dziecku, ocenę zagrożenia dziecka przemocą.
6. Organizuje pomoc materialną uczniom zagrożonym zaniedbaniem.
7. Współpracuje z dyrektorem w podejmowaniu interwencji:
a) informuje dyrektora szkoły o każdym przypadku podejrzenia przemocy w ro-dzinie,
b) gromadzi i przetrzymuje wszelką dokumentację.
8. W przypadku powołania do grupy diagnostyczno-pomocowej przez Zespół Interdy-scyplinarny obowiązkowo uczestniczy w jej pracach.
9. Monitoruje sytuację dziecka poprzez kontakt z wychowawcą, nauczycielami, także pracownikami niepedagogicznymi ? dbając jednocześnie o zapewnienie poufności
i niewłączanie osób nie związanych z pracą nad konkretnym przypadkiem.
10. Współpracuje ze specjalistami ? z poradni specjalistycznych, do których kierowane jest dziecko lub jego rodzice.
11. Informuje rodziców o podjętych działaniach na rzecz dziecka, w tym m.in. kontakcie
z zespołem interdyscyplinarnym i podjętych przez ten zespół decyzjach oraz zalece-niach/propozycjach działań dla rodzica.
12. Konsultuje prowadzone sprawy ze specjalistami w poradniach specjalistycznych.
13. Prowadzi dokumentację dot. udzielanej pomocy psychologiczno?pedagogicznej (dziennik oraz dokumentację badań i czynności uzupełniających dot. każdego ucznia objętego pomocą psychologiczno?pedagogiczną).
Wychowawca, Trener
W sytuacji, gdy podejrzewa, że dziecko jest krzywdzone:
1. Udziela bezpośredniej pomocy dziecku jeśli zagrożone jest jego zdrowie lub życie (np. w sytuacji obrażeń na ciele organizuje pomoc medyczną wzywając karet-kę pogotowia lub jeśli stan zdrowia dziecka nie kwalifikuje się do jej wezwania, wysyła wniosek do sądu rejonowego wydział rodzinny i nieletnich z prośbą o wydanie zgody na poddanie dziecka badaniu lekarskiemu bez wiedzy
i zgody rodziców i ewentualnie (także jeśli uzyskanie zgody nie jest możliwe natych-miast) ? odprowadza dziecko do lekarza pediatry prosząc o dokonanie opisu stanu dziecka (zaświadczenie może być dowodem w sprawie o krzywdzenie.
2. Kontaktuje się z pedagogiem, prezesem przekazując mu informacje o swoich obser-wacjach.
3. Wypełnia Kartę zgłoszenia podejrzenia przemocy ? załącznik 1.
4. Swoje spostrzeżenia zapisuje i włącza do indywidualnej dokumentacji ucznia.
5. Współpracuje z pedagogiem ustalając plan pomocy dziecku.
6. Systematycznie monitoruje sytuację dziecka obserwując ewentualne zmiany jego za-chowania, zamieszczając opisy w indywidualnej dokumentacji ucznia.
7. Udziela dziecku wsparcia na wszystkich etapach pomocy.
Trenerzy, wolontariusze, wychowawcy
W sytuacji. gdy podejrzewają, że dziecko jest krzywdzone:
1. Kontaktują się z jego wychowawcą i pedagogiem, przekazując im informacje o swoich podejrzeniach i obserwacjach oraz dołączają Kartę zgłoszenia podejrzenia przemocy ? załącznik 1. Jeśli kontakt danego dnia nie jest możliwy ? zapisują wiernie stwierdzone fakty w formie notatki służbowej i przekazują niezwłocznie dnia następnego.
2. Prowadzą wnikliwe obserwacje dziecka na zajęciach, treningach.
3. Za upoważnieniem prezesa biorą udział w posiedzeniach Zespołu interwencyjnego.
4. Udzielają pomocy psychologiczno-pedagogicznej w bieżącej pracy z dzieckiem.
Procedury reagowania w przypadku wystąpienia
zagrożenia cyfrowego
Spis treści
1. Zasady i procedury postępowania trenerów wychowawców w przypadku podejrzenia lub zaistnienia ?cyberprzemocy?.
2. Zasady i procedury postępowania w przypadku informacji o dostępie przez małolet-niego do treści szkodliwych, niepożądanych, nielegalnych.
3. Zasady i procedury postępowania w przypadku naruszenia prywatności dotyczące nieodpowiedniego bądź niezgodnego z prawem wykorzystania danych osobowych lub wizerunku dziecka bądź pracownika klubu.
4. Nawiązywanie niebezpiecznych kontaktów w Internecie ? uwodzenie, zagrożenie pe-dofilią.
5. Seksting, prowokacyjne zachowania i aktywność seksualna jako źródło dochodu osób nieletnich.
6. Łamanie prawa autorskiego.
7. Dezinformacja, bezkrytyczna wiara w treści zamieszczone w Internecie, nieumiejęt-ność odróżnienia treści prawdziwych od nieprawdziwych, w tym szkodliwość reklam.
1. Zasady i procedury postępowania nauczycieli i innych pracowników
UKS Jasieniak w przypadku podejrzenia lub zaistnienia ?cyberprzemocy?
I. Postanowienia ogólne
1. Klub prowadzi działania profilaktyczne uświadamiające całej społeczności klubu j zasa-dy korzystania i zagrożenia płynące z użytkowania różnych technologii komunikacyj-nych.
2. Niniejsze procedury zawierają zasady postępowania trenerów i innych pracowników klubu w sytuacji podejrzenia lub ujawnienia cyberprzemocy.
3. Z niniejszymi procedurami zapoznawani są zawodnicy oraz ich rodzice (opiekunowie).
4. O obowiązujących procedurach w przypadku cyberprzemocy wychowawcy informują rodziców (opiekunów) na spotkaniach z rodzicami oraz zawodników podczas zajęć z wychowawcą, trenerem.
5. Poniższe procedury są dostępne w sekretariacie szkoły, bibliotece szkolnej oraz publi-kowane są na stronie klubu.
II. Opis procedury reagowania UKS Jasieniak na ujawnienie cyberprzemocy
Zapewnienie zawodnikom, dzieciom bezpieczeństwa jest jednym z najważniejszych zadań klubu. Ujawnienie zjawiska cyberprzemocy wymaga podjęcia w klubie konkretnych działań interwencyjnych.
1. Ujawnienie przypadku cyberprzemocy:
1) Osobami, które mogą zgłosić o podejrzeniu lub zaistnieniu cyberprzemocy mogą być:
a) poszkodowany uczeń (ofiara),
b) jego rodzice (opiekunowie),
c) inni zawodnicy,
d) świadkowie zdarzenia,
e) trenerzy, wychowawcy.
2. Ustalenie okoliczności zdarzenia:
1) W UKS Jasieniak zgłaszanie wypadków cyberprzemocy odbywa się według następu-jącej zasady:
a) Zawodnik, dziecko? ofiara lub świadek cyberprzemocy informuje trenera, wycho-wawcę o wystąpieniu takiego zjawiska,
b) jeśli wiedzę o zajściu posiada trener, nie będący wychowawcą, powinien przekazać informację do prezesa klubu i wychowawcy klasy, który informuje o fakcie pedago-ga szkolnego i dyrektora,
c) pedagog szkolny i dyrektor szkoły wraz z wychowawcą klasy powinni dokonać ana-lizy zdarzenia i zaplanować dalsze postępowanie,
d) do obowiązków klubu należy ustalenie okoliczności zdarzenia i ewentualnych świadków, przeprowadzenie rozmów z ofiarą, świadkami i sprawcami incydentu,
Ważne, aby nie konfrontować sprawcy cyberprzemocy z ofiarą!
3. Zabezpieczenie dowodów
1) Wszelkie dowody cyberprzemocy powinny zostać zabezpieczone i zarejestrowane.
2) Należy zanotować datę i czas otrzymania materiału, treść wiadomości oraz, jeśli to możliwe, dane nadawcy (nazwę użytkownika, adres e- mail, numer telefonu komórko-wego, itp.) lub adres strony www, na której pojawiły się szkodliwe treści czy profil.
4. Jak można zarejestrować dowody cyberprzemocy?
1) telefon komórkowy (nie wolno kasować wiadomości, trzeba zapisywać zarówno te tekstowe jak też zdjęcia, nagrania z dyktafonu czy filmy);
2) komunikatory (w niektórych serwisach jest możliwość zapisywania rozmów w tzw. ar-chiwach. Jeżeli nie ma takiej możliwości, można rozmowę skopiować do edytora tek-stowego i wydrukować);
3) strona www (można zapisać widok strony przez naciśnięcie klawisza CTRL i Print Screen, a następnie wykonać operację "wklej" w dokumencie Word lub Paint);
4) e-mail (trzeba zapisać wiadomość i to nie tylko treść, ale całą wiadomość, ponieważ może to pomóc w ustaleniu pochodzenia wiadomości).
5. Zidentyfikowanie sprawcy cyberprzemocy
1) Klub podejmuje działania mające na celu identyfikację sprawcy cyberprzemocy.
2) W sytuacji, gdy ustalenie sprawcy nie jest możliwe, należy skontaktować się z dostaw-cą usługi w celu usunięcia z Sieci kompromitujących lub krzywdzących materiałów.
3) W przypadku, gdy zostało złamane prawo, a tożsamości sprawcy nie udało się ustalić należy bezwzględnie skontaktować się z policją.
6. Działania wobec sprawcy cyberprzemocy.
1) W przypadku, gdy sprawca cyberprzemocy jest uczniem szkoły, pedagog szkol-ny powinien podjąć dalsze działania:
a) przeprowadzenie rozmowy z zawodnikiem, wychowankiem? sprawcą o jego za-chowaniu;
b) celem rozmowy powinno być ustalenie okoliczności zdarzenia, wspólne zastano-wienie się nad jego przyczynami i próbowanie rozwiązania sytuacji konfliktowej,
c) sprawca powinien dostać jasny i zdecydowany komunikat o tym, że szkoła nie ak-ceptuje żadnych form przemocy,
d) należy z uczniem omówić skutki jego postępowania i poinformować o konsekwen-cjach regulaminowych, jakie zostaną wobec niego zastosowane,
e) sprawca powinien zostać zobowiązany do usunięcia szkodliwych materiałów
z sieci,
f) ważne jest znalezienie sposobów zadośćuczynienia wobec ofiary cyberprzemocy,
g) jeżeli jest kilku sprawców, rozmawiać z każdym osobno.
Nie konfrontować sprawcy z ofiarą.
2) Powiadomienie rodziców sprawcy i omówienie z nimi zachowania dziecka:
a) rodzice sprawcy powinni być powiadomieni o zdarzeniu, zapoznani z dowodami
i decyzją w sprawie dalszego postępowania i podjętych przez klub środkach dyscy-plinarnych wobec ich dziecka,
b) należy pozyskać rodziców do współpracy i ustalić jej zasady,
c) warto opracować projekt kontraktu dla dziecka określającego zobowiązania ucznia, rodziców i przedstawicieli klubu oraz konsekwencje nieprzestrzegania wymagań
i terminów realizacji zadań zawartych w kontrakcie.
3) Objęcie sprawcy pomocą psychologiczno- pedagogiczną;
a) praca z zawodnikiem powinna zmierzać w kierunku pomocy w zrozumieniu za-chowania, w zmianie postępowania i postawy dziecka,
b) pomoc ta może być udzielona przez pedagoga i psychologa szkolnego,
c) w szczególnym przypadku może być konieczność skierowania ucznia na dalsze badania specjalistyczne i terapię, np. do poradni psychologiczno-pedagogicznej.
7. Środki dyscyplinarne wobec sprawcy.
1) Wobec sprawcy cyberprzemocy w klubie stosuje standardowe kary jak wobec spraw-ców każdej przemocy, zawarte w statucie szkoły.
2) Celem sankcji powinno być zatrzymanie przemocy, zapewnienie poczucia bezpie-czeństwa poszkodowanemu uczniowi, wzbudzenie w sprawcy refleksji na temat swo-jego zachowania, pokazanie całej społeczności szkolnej, że cyberprzemoc nie będzie tolerowana.
3) Podejmując decyzję o karze należy brać pod uwagę:
a) rozmiar i rangę szkody,
b) czas trwania prześladowania,
c) świadomość popełnionego czynu,
d) motywację sprawcy,
e) rodzaj rozpowszechnionego materiału.
8. Działania wobec ofiary cyberprzemocy.
1) Ofiara cyberprzemocy otrzymuje w Klubie pomoc psychologiczno - pedagogiczną udzielaną przez trenera,pedagoga lub wychowawcę.
2) Podczas rozmowy z zawodnikiem który jest ofiarą cyberprzemocy, należy zapewnić go
o tym, że postąpił właściwie zgłaszając wydarzenie. Powinno mu się powiedzieć, że ro-zumie się, w jak trudnej jest sytuacji i zapewnić go, że nikt nie ma prawa tak się wobec niego zachowywać. Ważne jest stanowcze zapewnienie, że klub nigdy nie będzie tole-rowała aktów przemocy.
3) Dziecko-ofiara powinno otrzymać poradę, jak ma się zachowywać, aby zapewnić so-bie poczucie bezpieczeństwa: nie utrzymywać kontaktów ze sprawcą, nie kasować dowodów tj. e-maili, SMS-ów, MMS-ów, zdjęć, filmów. Ważna jest też zmiana danych kontaktowych np. na komunikatorze, zmiana adresu e-mail, a nawet w szczególnie trudnych sytuacjach numeru telefonu (oczywiście robią to rodzice).
4) Podczas rozmowy bardzo ważna jest obserwacja dziecka i zwrócenie uwagi na jego pozawerbalne zachowanie (zażenowanie, smutek, poczucie winy).
5) Bardzo ważne jest monitorowanie sytuacji ucznia w kierunku, czy nie są stosowane wobec niego żadne akty odwetu. Rodzice dziecka muszą być poinformowani
o zdarzeniu i muszą dostać wsparcie i poradę za strony klubu (trener, wychowawca, prezes).
9. Ochrona świadków, którzy zgłaszają zdarzenie.
1) Ważne jest, by w wyniku interwencji nie narażać świadka na groźby i zdarzenia ze strony sprawcy. Całe postępowanie powinno być prowadzone w sposób bardzo dys-kretny i poufny. Jeżeli tak nie będzie, to dziecko może bać się, że wobec niego też mo-że wystąpić takie zdarzenie i zostanie nazwany ?donosicielem?. Dlatego podczas takiej rozmowy trener, wychowawca, prezes powinien wzbudzić swoim zachowaniem zaufa-nie oraz poczucie bezpieczeństwa, wykazać zrozumienie i empatię. Należy powiedzieć zawodnikowi, że postąpił właściwie, że wymagało to od niego odwagi. Należy zapewnić go o dyskrecji i nie ujawniać jego danych osobowych (chyba, że jest to na prośbę poli-cji).
10. Sporządzenie dokumentacji z zajścia
1) Trener zobowiązany jest do sporządzenia notatki służbowej z rozmów ze sprawcą, po-szkodowanym, ich rodzicami oraz świadkami zdarzenia. Jeżeli rozmowa była np. w obecności innego wychowawcy, trenera powinien on również ją podpisać. Jeżeli za-bezpieczono jakieś dowody, powinny być załączone do dokumentacji.
11. Powiadomienie sądu rodzinnego i policji
1) W przypadku, gdy rodzice odmawiają współpracy z klubem lub nie stawiają się do szkoły, a uczeń - sprawca nie zaniechał dotychczasowego postępowania, konieczne jest zawiadomienie o sprawie sądu rodzinnego, w szczególności, kiedy pojawiają się in-formacje o innych przejawach demoralizacji ucznia. Podobnie postępuje się, gdy szkoła wykorzysta wszystkie dostępne środki, a uczeń nie wykazuje poprawy zachowania.
2) W wypadku bardzo drastycznych aktów agresji z naruszeniem prawa prezes klubu zgłasza ten fakt policji, która prowadzi dalsze działania.
2. Zasady i procedury postępowania trenerów, wychowawców w przypadku podejrzenia dostępu małoletnich do treści szkodliwych, niepożądanych i nie-legalnych
Podstawy prawne uruchomienia procedury
Kodeks karny, art. 200 § 1?5 kk, art. 200a kk, art. 200b kk, art. 202
§ 1-4b, art. 256 kk, art. 257.
Statut szkoły, regulamin szkoły.
Rodzaj zagrożenia objętego procedurą
Zagrożenie łatwym dostępem do treści szkodliwych, niedozwolonych, nielegalnych i niebez-piecznych dla zdrowia (pornografia, treści obrazujące przemoc, promujące działania szkodliwe dla zdrowia i życia dzieci, popularyzujące ideologię faszystowską i działalność niezgodną
z prawem, nawołujące do samookaleczeń i samobójstw, korzystania z narkotyków; niebezpie-czeństwo werbunku dzieci i młodzieży do organizacji nielegalnych i terrorystycznych).
Telefony/kontakty alarmowe krajowe
Zgłaszanie nielegalnych treści: www.dyzurnet.pl, numer alarmowy 112, policja 997
Sposób postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia
Opis okoliczności, analiza, zabezpieczenie dowodów
Reakcja szkoły w przypadku pozyskania wiedzy o wystąpieniu zagrożenia będzie zależna od tego, czy: (1) treści te można bezpośrednio powiązać z uczniami danej szkoły, czy też (2) treści nielegalne lub szkodliwe nie mają związku z uczniami danej szkoły, lecz wymagają kon-taktu szkoły z odpowiednimi służbami.
Opis okoliczności, analiza, zabezpieczenie dowodów
W pierwszej kolejności należy zabezpieczyć dowody w formie elektronicznej (pliki z treściami niedozwolonymi, zapisy rozmów w komunikatorach, e-maile, zrzuty ekranu), znalezione w internecie lub w komputerze dziecka. Zabezpieczenie dowodów jest zadaniem rodziców lub opiekunów prawnych dziecka, w czynnościach tych może wspomagać ich przedstawiciel szkoły posiadający odpowiednie kompetencje techniczne.
W pierwszym przypadku (1) rozwiązanie leży po stronie szkoły, zaś w drugim należy rozwa-żyć zgłoszenie incydentu policji oraz poinformować o nim serwis Dyżurnet (dyzurnet.pl).
Identyfikacja sprawcy(-ów)
W identyfikacji sprawców kluczową rolę odgrywają zgromadzone dowody. W procesie udo-stępniania nielegalnych i szkodliwych treści małoletnim biorą udział na ogół: twórca treści ? np. pornograficznych oraz osoby, które udostępniły je dziecku. Często są nimi rówieśnicy ?uczniowie tej samej szkoły czy klasy, dzieci sąsiadów. Konieczne jest poinformowanie wszystkich rodziców/prawnych opiekunów dzieci uczestniczących w zdarzeniu o sytuacji i roli ich dzieci.
Działania wobec sprawców zdarzenia z kluby /spoza klubu, obozu.
W przypadku udostępniania przez zawodnika treści opisanych wcześniej jako szkodliwe nie-legalne i niebezpieczne dla zdrowia należy przeprowadzić z nim rozmowę na temat jego po-stępowania i w jej trakcie uzmysłowić mu szkodliwość prowadzonych przez niego działań.
Działania UKS Jasieniak powinny koncentrować się na aktywnościach wychowawczych. W przypadku upowszechniania przez sprawców treści nielegalnych (np. pornografii dziecięcej) należy złożyć zawiadomienie o zdarzeniu na policji.
Działania wobec ofiar zdarzenia
Dzieci ? ofiary i świadków zdarzenia ? począwszy od pierwszego etapu interwencji otacza się opieką psychologiczno-pedagogiczną.
Rozmowa z dzieckiem przeprowadza się z uwzględnieniem jego komfortu psychicznego,
z poszanowaniem poufności i podmiotowości ucznia ze względu na fakt, iż kontakt
z treściami nielegalnymi może mieć bardzo szkodliwy wpływ na jego psychikę. W trakcie roz-mowy należy ustalić okoliczności uzyskania przez ofiarę dostępu do ww. treści.
Należy koniecznie powiadomić rodziców lub opiekunów prawnych ofiary o zdarzeniu i uzgod-nić z nimi podejmowane działania i formy wsparcia dziecka. Działania szkoły w takich przy-padkach powinna cechować poufność i empatia w kontaktach ze wszystkimi uczestnikami zdarzenia oraz osobami udzielającymi wsparcia.
W przypadku kontaktu dziecka z treściami szkodliwymi należy dokładnie zbadać sposób,
w jaki do niego doszło. Poszukiwanie przez dziecko tego typu treści w sieci lub podsuwanie ich dziecku przez innych może być oznaką niepokojących incydentów ze świata rzeczywi-stego, np. kontaktów z osobami handlującymi narkotykami czy udziału w procesie rekrutacji do sekty lub innej niebezpiecznej grupy.
Aktywności wobec świadków
W przypadku, gdy informacja na temat zdarzenia dotrze do środowiska rówieśniczego ofiary ? w klubie ? podejmowane są działania edukacyjne i wychowawcze.
Współpraca z policją i sądami rodzinnymi
W przypadku naruszenia prawa, np. rozpowszechniania materiałów pornograficznych z udzia-łem nieletniego lub prób uwiedzenia małoletniego w wieku do 15 lat przez osobę dorosłą, Klub ? w porozumieniu z rodzicami dziecka ? niezwłocznie powiadamia policję.
Współpraca ze służbami i placówkami specjalistycznymi
Kontakt z treściami szkodliwymi lub niebezpiecznymi może wywołać potrzebę skorzystania przez ofiarę ze specjalistycznej opieki psychologicznej. Decyzja o takim kontakcie i skierowa-niu na terapię musi zostać podjęta w porozumieniu z rodzicami/opiekunami prawnymi dziecka.
3. Zasady i procedury postępowania trenerów, wychowawców w przypadku naruszenia prywatności dotyczące nieodpowiedniego bądź niezgodnego z prawem wykorzystania danych osobowych lub wizerunku dziecka bądź pra-cownika
Podstawy prawne uruchomienia procedury
Kodeks karny, art. 190a, RODO 30.
Rodzaj zagrożenia objętego procedurą
Zagrożenie to polega na naruszeniu prywatności dziecka lub pracownika klubu poprzez nie-odpowiednie lub niezgodne z prawem wykorzystanie danych osobowych lub wizerunku dziec-ka albo pracownika szkoły. Podszywanie się pod inną osobę, wykorzystywanie jej wizerunku lub danych osobowych w celu wyrządzenia jej szkody osobistej lub majątkowej jest w świetle polskiego prawa przestępstwem.
Najczęstszymi formami wyłudzenia lub kradzieży danych jest przejęcie profilu na portalu spo-łecznościowym w celu dyskredytacji lub naruszenia dobrego wizerunku ofiary (np. publikacja zdjęć intymnych bądź fotomontażu), szantażowania (w celu uzyskania korzyści finansowych w zamian za niepublikowanie zdjęć bądź treści naruszających reputację ofiary), dokonania zakupów i innych transakcji finansowych (np. w sklepach internetowych na koszt ofiary).
Często naruszenie prywatności łączy się z cyberprzemocą.
Sposób postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia
Przyjęcie zgłoszenia i ustalenie okoliczności zdarzenia
Gdy sprawcą jest zawodnik, dziecko? kolega ofiary ze szkoły czy klubu? zawodnicy lub ro-dzice powinni skontaktować się z prezesem klubu, trenerem dyrektorem szkoły, wychowawcą lub osobą odpowiedzialną za koordynację działań związanych z bezpieczeństwem cyfrowym na terenie szkoły, klubu.
W przypadku gdy do naruszenia prywatności poprzez kradzież, wyłudzenie danych osobo-wych wykorzystanie wizerunku dziecka dochodzi ze strony dorosłych osób trzecich, rodzice powinni skontaktować się bezpośrednio z policją i powiadomić o tym Klub (zgodnie z Kodek-sem karnym ściganie następuje wówczas na wniosek pokrzywdzonego). Istotne dla ścigania sprawcy jest uzyskanie dowodów potwierdzających, że sprawca zmierzał do wyrządzenia ofierze szkody majątkowej lub osobistej.
Opis okoliczności, analiza, zabezpieczenie dowodów
W pierwszej kolejności należy zabezpieczyć dowody nieodpowiedniego lub niezgodnego
z prawem działania ? w formie elektronicznej (e-mail, zrzut ekranu oraz adres strony, na której udostępniony został wizerunek dziecka, konwersacja w komunikatorze, SMS).
Równolegle należy dokonać zmian tych danych identyfikujących, które zależą od ofiary, tj. haseł i loginów lub kodów dostępu do platform i portali internetowych, tak aby uniemożliwić kontynuację procederu naruszania prywatności ? w działaniu tym powinna wspierać ucznia osoba dorosła.
Jeśli wykradzione dane zostały wykorzystane w celu naruszenia dobrego wizerunku ofiary bądź w innych celach niezgodnych z prawem, należy dążyć do wyjaśnienia tych działań i usunięcia ich skutków, także tych widocznych w Internecie. Likwidacja stron internetowych czy profili
w portalach społecznościowych, która wymagać będzie interwencji w zebrane dowody, musi odbywać się za zgodą policji (o ile została powiadomiona). Szczególnej uwagi wymagają incy-denty kradzieży tożsamości w celu posłużenia się nią np. podczas zakupu towarów online lub dokonania transakcji finansowych. W tym przypadku należy skontaktować się ze sklepem lub pożyczkodawcą i wyjaśnić charakter zdarzenia. O czynach niezgodnych z prawem należy powiadomić policję.
Identyfikacja sprawcy(-ów)
W przypadku gdy dowody jasno wskazują na konkretnego sprawcę oraz potwierdzają, że sprawca zmierzał do wyrządzenia ofierze szkody majątkowej lub osobistej, zabezpiecza się
i przekazuje policji. W przypadku, gdy trudno to ustalić, identyfikacji dokonać powinna policja.
W przypadku znanego sprawcy, który jednak nie działał z powyższych pobudek,klub dąży do rozwiązania problemu w ramach działań wychowawczo-profilaktycznych uzgodnionych z rodzicami.
Działania wobec sprawców zdarzenia ze szkoły/spoza szkoły
Gdy sprawcą incydentu jest zawodnik klubu, należy wobec niego ? w porozumieniu z rodzi-cami ? podjąć działania wychowawcze, zmierzające do uświadomienia nieodpowiedniego i nielegalnego charakteru czynów, jakich dokonał. Jednym z elementów takich działań powinno być zadośćuczynienie osobie poszkodowanej.
Celem tych działań powinno być nie tylko nabycie przez zawodnika odpowiedniej wiedzy na temat wagi poszanowania prywatności w codziennym życiu, ale trwała zmiana jego postawy na prezentującą szacunek wobec cudzego wizerunku i prywatności. Działania takie klub po-dejmuje niezależnie od powiadomienia policji/sądu rodzinnego.
Prezes klubu podejmuje decyzję w sprawie powiadomienia o incydencie policji, biorąc pod uwagę rodzaj czynu oraz wiek sprawcy, jego dotychczasowe zachowanie, postawę po odkry-ciu incydentu, opinie wychowawcy i pedagoga. Dobrym rozwiązaniem jest uzyskanie interpre-tacji prawnej radcy prawnego.
Działania wobec ofiar zdarzenia
Nieletnią ofiarę incydentu należy otoczyć ? w porozumieniu z rodzicami/opiekunami prawnymi ? opieką psychologiczno-pedagogiczną (jeśli jest taka potrzeba) i powiadomić o działaniach podjętych w celu usunięcia skutków działania sprawcy (np. usunięcie z Internetu intymnych zdjęć ofiary, zablokowanie dostępu do konta w portalu społecznościowym). Jeśli kradzież toż-samości bądź naruszenie dobrego imienia ofiary jest znane tylko jej i rodzicom, szkoła powin-na zapewnić poufność działań, tak aby informacje narażające ofiarę na naruszenie wizerunku nie były rozpowszechniane.
Działania wobec świadków
Gdy kradzież tożsamości bądź naruszenie dobrego imienia ofiary jest znane szerszemu gronu zawodników klubu , podejmuje się wobec nich działania wychowawcze, zwracające uwagę na negatywną ocenę narażania na uszczerbek wizerunku ucznia ? koleżanki lub kolegi ? oraz odpowiedzialność prawną.
Współpraca z policją i sądami rodzinnymi
Gdy naruszenie prywatności czy wyłudzenie lub kradzież tożsamości skutkują wyrządzeniem ofierze szkody majątkowej lub osobistej, rodzice ucznia powinni o tym powiadomić policję.
Współpraca ze służbami i placówkami specjalistycznymi
W przypadku konieczności podejmowania dalszych działań pomocowych wobec ofiary, moż-na skierować zawodnika , za zgodą i we współpracy ze szkołą, z rodzicami/opiekunami praw-nymi, do placówki specjalistycznej, np. terapeutycznej.
4. Zasady i procedury postępowania w przypadku nawiązywania przez małolet-nich niebezpiecznych kontaktów w Internecie ? uwodzenie, zagrożenie pedo-filią
Podstawy prawne uruchomienia procedury
Kodeks karny: art. 200, art. 200a § 1 i 2, art. 286 § 1.
Rodzaj zagrożenia objętego procedurą (opis)
Zagrożenie obejmuje kontakt osoby dorosłej z małoletnią w celu zainicjowania znajomości prowadzących do wyłudzenia poufnych informacji, nawiązania kontaktów seksualnych, skło-nienia dziecka do zachowań niebezpiecznych dla jego zdrowia i życia lub wyłudzenia własno-ści (np. danych, pieniędzy, cennych przedmiotów rodzinnych).
Telefony alarmowe krajowe
Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży: 116 111, https://116111.pl/
Telefon dla rodziców i nauczycieli w sprawie bezpieczeństwa dzieci: 800 100 100, https://800100100.pl/
Zgłaszanie nielegalnych treści: dyzurnet.pl dyzurnet@dyzurnet.pl,
801 615 005
Sposób postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia
Przyjęcie zgłoszenia i ustalenie okoliczności zdarzenia
Osobami najczęściej zgłaszającymi omawiany problem są rodzice/opiekunowie prawni dziec-ka lub osoby ?ścigające pedofili?. W pierwszym przypadku informacja trafia najpierw do szkół,
w drugim ? na policję. Zdarza się, że informacja uzyskiwana jest ze środowiska rówieśników ofiary.
Kluczowe znaczenie w działaniach Klubu ma czas reakcji ? szybkość przeciwdziałania za-grożeniu ze względu na niezwykle szkodliwe konsekwencje realizacji kontaktu online, przera-dzającego się w zachowania w świecie rzeczywistym: uwiedzenie i wykorzystanie seksualne, kidnaping, a także wyłudzenie pieniędzy czy przedmiotów dużej wartości. W przypadku nie-bezpiecznych kontaktów inicjowanych w Internecie może dochodzić do zagrożenia życia i zdrowia dziecka, szantażu i przymusu realizacji czynności seksualnych.
Opis okoliczności, analiza, zabezpieczenie dowodów
Należy zidentyfikować i zabezpieczyć w klubie, w formie elektronicznej, dowody działania dorosłego sprawcy uwodzenia (zapisy rozmów w komunikatorach czy na portalach społecz-nościowych, zrzuty ekranowe, zdjęcia, wiadomości e-mail).
Jednocześnie bezzwłocznie należy zawiadomić policję o wystąpieniu zdarzenia.
Identyfikacja sprawcy(-ów)
Ze względu na bezpieczeństwo nie należy podejmować samodzielnych działań w celu dotar-cia do sprawcy, lecz udzielać wszelkiego możliwego wsparcia organom ścigania, m.in. zabez-pieczyć i przekazać zebrane dowody. Identyfikacja sprawcy wykracza poza kompetencje i możliwości klubu w większości przypadków uwodzenia przez Internet.
Działania wobec sprawców z klubu spoza klubu
Nie należy podejmować aktywności zmierzających bezpośrednio do kontaktu ze sprawcą. Zadaniem Klubu jest zebranie dowodów i opieka nad ofiarą i ewentualnymi świadkami.
Działania wobec ofiar zdarzenia
W każdym przypadku próby nawiązania niebezpiecznego kontaktu ? np. w celu werbunku do sekty lub grupy promującej niebezpieczne zachowania, a także rekrutacji do grupy terrory-stycznej ? należy przede wszystkim zapewnić ofierze opiekę psychologiczną i poczucie bez-pieczeństwa. Podobnego wsparcia należy udzielić w przypadku zaobserwowania zachowań zawodników zagrażających ich zdrowiu i życiu (samookaleczenia, zażywanie substancji psy-choaktywnych), bowiem zachowania te mogą być inicjowane i wzmacniane poprzez kontakty w Internecie.
O możliwym związku takich zachowań dzieci z inspiracją płynącą z Internetu należy powia-domić rodziców.
Pierwszą czynnością w ramach reakcji na zagrożenie jest otoczenie ofiary pomocą psycholo-giczno-pedagogiczną we współpracy szkoły z rodzicami/opiekunami prawnymi. W trakcie rozmowy z dzieckiem prowadzonej z uwzględnieniem jego komfortu psychicznego przez wy-chowawcę/pedagoga/psychologa/pracownika szkoły, do którego dziecko ma szczególne zau-fanie, należy uzyskać wszelkie możliwe informacje o sprawcy i przekazać je policji. Trzeba upewnić się, że kontakt ofiary ze sprawcą został przerwany, a dziecko odzyskało poczucie bezpieczeństwa.
Towarzyszyć temu powinna analiza sytuacji domowej (rodzinnej) dziecka, w której tkwić może źródło poszukiwania kontaktów w Internecie. Dziecku należy udzielić profesjonalnej opieki terapeutycznej i/lub lekarskiej.
Wszelkie działania klubu wobec dziecka powinny być uzgadniane z rodzicami/opiekunami prawnymi i inicjowane za ich zgodą.
Działania wobec świadków
Jeżeli zgłaszającym zagrożenie był rówieśnik ofiary, należy docenić jego prospołeczną po-stawę.
Współpraca z policją i sądami rodzinnymi
W przypadkach naruszenia prawa ? szczególnie w przypadku uwodzenia dziecka do lat 15 ? obowiązkiem szkoły jest powiadomienie policji lub sądu rodzinnego.
Współpraca ze służbami społecznymi i placówkami specjalistycznymi
W przypadkach uwiedzenia nieletnich przez osoby dorosłe rekomenduje się ? w porozumieniu z rodzicami/opiekunami prawnymi ? skierowanie ofiary na terapię do placówki specjalistycznej opieki psychologicznej.
5. Zasady i procedury postępowania w przypadku informacji o seksingu, pro-wokacyjnych zachowaniach i aktywności seksualnej w celu osiągnięcia do-chodu przez małoletnich
Podstawy prawne uruchomienia procedury
Kodeks karny ? art. 191a, art. 202 § 1?4c.
Rodzaj zagrożenia objętego procedurą
Seksting to przesyłanie wiadomości drogą elektroniczną w formie wiadomości MMS lub z wy-korzystaniem różnych aplikacji i komunikatorów albo publikowanie np. na portalach (społecz-nościowych) prywatnych treści, głównie zdjęć lub filmów, o kontekście seksualnym, erotycz-nym.
Sposób postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia
Przyjęcie zgłoszenia i ustalenie okoliczności zdarzenia
W przypadku sekstingu zgłoszeń dokonują głównie rodzice lub opiekunowie prawni dziecka ? ofiary. Czasami informacja dociera do klubu bezpośrednio od ucznia lub z grona bliskich zna-jomych dziecka. W rzadkich wypadkach trenerzy i inni pracownicy klubu sami identyfikują takie zdarzenia w sieci. Delikatny charakter sprawy, a także odpowiedzialność karna sprawcy, wymagają zachowania daleko posuniętej dyskrecji i profesjonalnej reakcji. Niekiedy zgłosze-nia dokonują ofiary lub osoby je znające.
Opis okoliczności, analiza, zabezpieczenie dowodów
Wyróżniamy 3 podstawowe rodzaje sekstingu, które skutkują koniecznością realizacji zmody-fikowanych procedur reagowania:
Rodzaj 1. Wymiana materiałów o charakterze seksualnym następuje tylko w ramach związku między dwojgiem rówieśników. Materiały nie uległy rozprzestrzenieniu dalej.
Rodzaj 2. Materiały o charakterze seksualnym zostały rozesłane większej liczbie osób, jednak nie dochodzi do cyberprzemocy na tym tle. Młodzież traktuje materiał jako formę wyrażenia siebie.
Rodzaj 3. Materiały zostały rozesłane większej liczbie osób (bez względu na intencje) i na tym tle dochodzi do cyberprzemocy.
Identyfikacja sprawcy (-ów)
Identyfikacja sprawcy będzie możliwa przede wszystkim dzięki zabezpieczeniu dowodów ? przesyłanych zdjęć czy zrzutów ekranów portali, w których opublikowano zdjęcie(-a). W nie-których przypadkach seksting może nosić znamiona przestępstwa związanego z produkcją oraz rozpowszechnianiem materiałów pornograficznych z udziałem osoby małoletniej (poniżej 18. r.ż.) ? art. 202 § 3 i 4 kk, dlatego skrupulatność i wiarygodność dokumentacji ma duże znaczenie. Należy przy tym przestrzegać zasad dyskrecji, szczególnie w środowisku rówie-śniczym ofiary.
Działania wobec sprawców zdarzenia z klubu/spoza klubu.
Zidentyfikowani małoletni sprawcy sekstingu winni zostać wezwani do prezesa UKS Jasie-niak, gdzie zostaną im przedstawione dowody ich aktywności. Niezależnie od zakresu nega-tywnych zachowań i działań, wszyscy sprawcy powinni otrzymać wsparcie pedagogiczne i psychologiczne. Konieczne są także rozmowy ze sprawcami w obecności ich rodziców za-proszonych do klubu.
Rodzaj 1. Dalsze działania poza zapewnieniem wsparcia i opieki psychologiczno-pedagogicznej nie są konieczne, jednak istotne jest pouczenie sprawców zdarzenia, że dalsze rozpowszechnianie materiałów może być nielegalne i będzie miało poważniejsze konsekwen-cje, w tym prawne.
Rodzaj 2. Niektóre tego typu materiały mogą zostać uznane za pornograficzne, w takim wy-padku na prezesie klubu ciąży obowiązek zgłoszenia incydentu policji. Rozpowszechnianie materiałów pornograficznych z udziałem nieletnich jest przestępstwem ściganym z urzędu (art. 202 Kodeksu karnego), dlatego też dyrektor szkoły jest zobowiązany do zgłoszenia incy-dentu policji i/ lub do sądu rodzinnego. Wszelkie działania wobec sprawców incydentu powinny być podejmowane w porozumieniu z ich rodzicami lub opiekunami prawnymi.
Rodzaj 3. W sytuacji zaistnienia znamion cyberprzemocy należy dodatkowo zastosować pro-cedurę: cyberprzemoc.
Działania wobec ofiar zdarzenia
W razie upublicznienia przypadku sekstingu w środowisku rówieśniczym pierwszą reakcją klubu i rodziców, oprócz dokumentacji dowodów, jest otoczenie opieką psychologiczno-pedagogiczną ofiary oraz zaproponowanie odpowiednich działań wychowawczych. Rozmowa na temat identyfikacji potencjalnego sprawcy powinna być realizowana z uwzględnieniem komfortu psychicznego dziecka ? ofiary sekstingu, z jego poszanowaniem.
Działania wobec świadków
Jeśli przypadek sekstingu zostanie upowszechniony w środowisku rówieśniczym, np. po-przez media społecznościowe czy MMS wśród zawodników lub publikację na portalu spo-łecznościowym, klub podejmuje działania wychowawcze, uświadamiające negatywne aspekty moralne sekstingu oraz narażanie się na dotkliwe kary osób, które go stosują.
Współpraca z policją i sądami rodzinnymi
W przypadku publikacji lub upowszechniania zdjęć o charakterze pornografii dziecięcej (co jest wykroczeniem ściganym z urzędu) prezes klubu powiadamia o tym zdarzeniu policję lub sąd rodzinny.
Organizacja procesu ochrony małoletnich w UKS ?Jasieniak?
?Standardów ochrony małoletnich?
1. Podział obowiązków i przydział zadań w zakresie wdrażania ?Standardów ochrony małoletnich?.
2. Zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie kadry klubu do stosowania standardów oraz sposób dokumentowania tej czynności.
3. Osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletnich.
4. Dokumentowanie zdarzeń podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletnich
i archiwizowanie wytworzonej dokumentacji.
5. Zasady ustalania planu wsparcia małoletniemu po ujawnieniu krzywdzenia.
6. Udostępnianie ?Standardów ochrony małoletnich?.
|
